'Sát thủ' bụi mịn khiến viêm xoang mũi dần trở thành căn bệnh của người phố thị

Bụi mịn là gì?

Theo thống kê, tỷ lệ 60-70% người dân đi khám bị mắc viêm xoang, đặc biệt người dân thành phố mắc bệnh viêm xoang cao hơn do môi trường ô nhiễm ở mức báo động. Viêm xoang dần trở thành căn bệnh của người phố thị.

Thời gian gần đây, chỉ số bụi siêu mịn PM 2.5 ở Hà Nội và TP. HCM liên tục ở mức cảnh báo nguy hại đến sức khỏe. PM 2.5 là những hạt bụi siêu nhỏ có đường kính khoảng 2,5 micromet (nhỏ hơn 30 lần so với sợi tóc). Bụi mịn bay lơ lửng trong không khí, hình thành từ các chất như carbon, nitơ và hợp chất kim loại… Vào một ngày bạn quan sát trên đường phố thấy không khí mờ dần và tầm nhìn giảm giống như sương mù, chứng tỏ nồng độ những hạt bụi mịn li ti tăng lên.

Các chuyên gia lý giải rằng: Khí xả thải từ ô tô, xe máy; công trình xây dựng; đốt rơm rạ, rác thải… là những nguyên nhân chủ yếu gây ô nhiễm không khí ở các thành phố lớn. Khi quá trình công nghiệp hóa – đô thị hóa, mật độ giao thông cơ giới cao, cùng với những bất lợi từ biến đổi khí hậu, ngập lụt và triều cường…  gia tăng sẽ kéo theo mức độ ô nhiễm không khí càng tăng.

Không khí Hà Nội ở mức nguy hại, bầu trời mịt mù sáng 12/11. Ảnh: Vnexpress

Bụi mịn không khí nguy hiểm như thế nào?

Mũi là cửa ngõ đầu tiên của hệ hô hấp tiếp xúc với môi trường bên ngoài. Do đó, cơ quan này hứng chịu mọi tác nhân từ ô nhiễm, khói, bụi mịn… đi sâu vào hệ hô hấp. Mũi khỏe mạnh sẽ có chất nhầy để tạo độ ẩm, giống như “thành trì” bảo vệ mũi, cản trở bụi bẩn bên ngoài tấn công bằng cách đẩy ra ngoài với nước mũi. Theo WHO, cơ thể con người chỉ có cơ chế tự bảo vệ với những hạt bụi có kích cỡ hơn 10 micromet. Còn hạt bụi có kích cỡ từ 0,01- 5 micromet đi vào hệ hô hấp bị giữ lại, thẩm thấu vào trong phế quản và phế nang. Thậm chí, khiến cho xoang mũi bị viêm, niêm mạc phù nề, gây ứ đọng chất dịch nhầy ở mũi. 

>> Xem thêm: Báo động ô nhiễm môi trường tác động tới viêm xoang, viêm mũi ở các thành phố lớn!

Thông tin trên website Bệnh viện Nhân dân 115, BS.CK2 Ngô Đức Minh Huy – Phó trưởng khoa Tai mũi họng cho biết: Những hạt bụi mịn có thể chứa cacbon, nitơ, kim loại và vi khuẩn, virus… Khi cơ thể hít vào, các dị nguyên sẽ tấn công trực tiếp hệ hô hấp, làm viêm nhiễm vùng xoang.

Viêm xoang là niêm mạc lót trong các hốc xoang bị viêm nhiễm, phù nề, xuất tiết. Để tình trạng này kéo dài sẽ gây bít tắc các lỗ thông xoang, gây viêm xoang. Mũi xoang là một trong những cơ quan đầu tiên tiếp xúc với không khí ô nhiễm, dẫn đến các triệu chứng hắt hơi, nghẹt mũi, chảy nước mũi, đau nhức vùng mặt… Nếu không điều trị sớm lúc chớm viêm xoang khiến tình trạng ngày càng nặng.

So sánh bụi siêu mịn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người.

Theo sách “Viêm mũi dị ứng” của Peter B. Boggs, M.D. có viết: Với người bị viêm mũi dị ứng, các tế bào niêm mạc mũi vô cùng nhạy cảm, khi gặp các dị nguyên gây ra những triệu chứng: hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi… Trường hợp không điều trị tận gốc căn nguyên gây bệnh này thì viêm mũi dị ứng sẽ dẫn đến viêm mũi xoang dị ứng. Thậm chí, bệnh nặng hơn thì biến chứng bội nhiễm, viêm tai, viêm đường hô hấp trên và viêm phổi…

Bụi mịn PM2.5 là chất gây ô nhiễm nguy hiểm nhất, ngay ở nồng độ thấp cũng ảnh hưởng sức khỏe. Các hạt bụi siêu mịn bay lơ lửng có thể xâm nhập sâu vào cơ thể, gây nên các bệnh cấp tính, thậm chí đầu độc não, tim, phổi… 

Trong hệ hô hấp, mũi là cửa ngõ tiếp xúc trực tiếp với môi trường bên ngoài nên dễ bị viêm nhiễm lúc thời tiết giao mùa hoặc gặp ô nhiễm không khí. Khi đường hô hấp bị khói bụi “tấn công” sẽ gây nghẹt mũi, tắc mũi, sổ mũi, viêm xoang, nhức đầu.

Thông tin trên Báo VnExpress, bệnh viêm xoang mũi sẽ ảnh hưởng đến bệnh lý liên quan vùng họng và tai. Ô nhiễm không khí xâm nhập vào cơ thể gây viêm họng đau rát, xuất tiết ở họng và lan sang vùng thanh quản phía dưới. Viêm mũi xoang cũng làm tắc nghẽn vòi nhĩ, gia tăng bệnh lý về tai. 

Bên cạnh đó, ô nhiễm không khí còn ảnh hưởng đến các cơ quan trong cơ thể như phổi và hệ thống mạch máu. Bụi mịn PM2.5 có thể xâm nhập sâu vào phổi, gây nên tình trạng khó thở, đặc biệt nguy hiểm với người mắc bệnh phổi, hen phế quản, nhiễm trùng đường hô hấp.

Theo Health, tiếp xúc với các hạt mịn có thể gây ra các ảnh hưởng tới mắt, mũi, họng và phổi, ho, hắt hơi, sổ mũi và khó thở. Bởi bụi PM 2.5 cộng với khí CO hay SO2, NO2 gây kích ứng niêm mạc, cản trở hemoglobin kết hợp oxy khiến tế bào thiếu oxy. Từ đó, dẫn đến suy giảm chức năng phổi và nặng thêm tình trạng bệnh hen và tim. 

Khi bạn sống trong môi trường ô nhiễm khói bụi lâu dài sẽ gây gia tăng viêm phế quản mạn tính, giảm chức năng phổi, tăng tỷ lệ tử vong do ung thư phổi và bệnh tim, xơ gan. Ngoài ra, còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh chuyển hóa và rối loạn chức năng gan, bệnh tiểu đường, hệ thống thần kinh…

Hệ thống quan trắc từ trang AirVisual lúc 11h30 ngày 12/11 cho thấy nhiều điểm ở Hà Nội và miền Bắc ở ngưỡng không khí xấu. 

Để phòng tránh bụi mịn, người bị viêm xoang mũi nên làm gì?

Khi không khí ô nhiễm, cộng với thời tiết đổi mùa khiến bệnh viêm mũi xoang ngày càng tăng, có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm. Để hạn chế chất độc, khói bụi đi vào cơ thể, người dân cần sử dụng khẩu trang đạt tiêu chuẩn, có thể cản được bụi mịn PM 2.5. Tuy nhiên, đối với người bị viêm xoang đeo khẩu trang chỉ là giải pháp tạm thời. 

>> Xem thêm: Những tình huống bạn nên dùng ngay thuốc thảo dược Thông Xoang Tán Nam Dược

PGS.TS Phùng Hòa Bình- nguyên trưởng bộ môn Dược cổ truyền, Đại học Dược Hà Nội khuyên rằng: Để bảo vệ sức khỏe khỏi khi môi trường xung quanh ô nhiễm, bạn cần có cách phòng và điều trị đúng cách:

– Hạn chế di chuyển ngoài đường bằng xe máy, nơi nhiều khói bụi, thay vào đó bạn có thể sử dụng phương tiện giao thông công cộng; sử dụng khẩu trang hoạt tính khi tiếp xúc với không khí ô nhiễm.

– Khu vực sống và làm việc nhiều cây xanh sẽ dễ thở hơn. Ở trong nhà, bạn có thể sử dụng máy lọc không khí và máy tại độ ẩm để tống bụi bẩn, vi khuẩn ra ngoài, lấy lại bầu không khí trong lành.  

– Rửa mũi bằng nước muối sinh lý để giữ cho khoang mũi sạch sau một ngày dài tiếp xúc với khói bụi. Biện pháp này sẽ giúp bạn tránh tái phát viêm xoang khi thời tiết thay đổi, vi khuẩn tăng cao và sức đề kháng yếu…

– Luôn có sẵn bộ đôi thuốc thảo dược Thông Xoang Tán và thuốc xịt Thông Xoang Nam Dược để phòng trị viêm xoang khi mới chớm, giúp làm giảm hẳn các triệu chứng như hắt hơi, nghẹt mũi, sổ mũi…. Từ đó, tăng cường sức đề kháng, giảm sự mẫn cảm của cơ thể với yếu tố ô nhiễm môi trường để ngăn chặn nguy cơ tái phát bệnh.

– Kết hợp tập luyện thể dục, thể thao ở nơi có khuôn viên cây xanh để hít thở không khí trong lành cho xoang mũi, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

– Quá trình dự phòng và điều trị bằng thuốc thảo dược, bạn cần xây dựng chế độ ăn chứa nhiều vitamin, chất khoáng từ rau củ quả, hạn chế ăn đồ tanh và uống bia rượu.

>>Thuốc thảo dược trị viêm xoang, viêm mũi tìm hiểu thêm TẠI ĐÂY

>> Để tìm mua thuốc thảo dược trị viêm xoang, viêm mũi tại nhà thuốc gần nhà, tham khảo TẠI ĐÂY

(Thời gian điều trị và tác dụng có thể khác nhau tùy cơ địa người dùng)