Kỹ nghệ “lọt cửa” thẩm định cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm

Bài 1: Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm: Chịu chi là có?

Lo ngại thủ tục nhiêu khê, sợ bị đoàn kiểm tra, thẩm định làm khó dễ, nhiều doanh nghiệp tìm đến dịch vụ “cò” xin giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP và chấp nhận “xuống tiền”.

"Xuống tiền" là có giấy chứng nhận liền!

Qua group “hội sản xuất nước sạch và đá viên tinh khiết”, chúng tôi khá ấn tượng với 1 status “nhận làm giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm” từ nickname Gia Bao. Qua số điện thoại 0931287xxx, PV đã liên hệ trực tiếp với đầu mối để được tư vấn các bước hoàn thiện giấy chứng nhận an toàn thực phẩm theo phương thức “có tiền là có giấy liền”.

Giao dịch giữa PV và “cò” tư vấn làm giấy chứng nhận an toàn thực phẩm (ảnh chụp qua màn hình)

Khi PV đặt vấn đề, do sau dịch covid-19, thu nhập tại cơ quan bị cắt giảm nên có nhu cầu mở cửa hàng kinh doanh thực phẩm để kiếm thêm thu nhập, nam thanh niên tự xưng tên Bảo phát giá: “18 triệu đồng giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, mình bao trọn gói không phát sinh chi phí”.

Theo tư vấn của Bảo, chúng tôi muốn kinh doanh thuận lợi cần lập công ty, làm giấy đăng ký kinh doanh “siêu tốc”, giá chỉ 4 triệu đồng và có luôn cả con dấu. “Em chỉ cần gửi chứng minh thư đã công chứng, địa chỉ muốn đăng ký kinh doanh, còn lại để anh lo hết”.

Thấy chúng tôi có vẻ ngô ghê, Bảo hướng dẫn: “Nếu nguyên liệu em chỉ nhập trong Hà Nội thì chỉ cần hóa đơn, giấy xác nhận lò mổ, còn nếu nhập tỉnh khác cần phải có giấy kiểm dịch thú y nữa”. Nam thanh niên này hứa hẹn, quá trình làm giấy phép kinh doanh từ 5 đến 7 ngày, giấy vệ sinh an toàn thực phẩm thì từ 15 đến 20 ngày.

“Nếu em đồng ý, anh lên hợp đồng, em chuyển khoản 70% trước bên anh sẽ lập hồ sơ làm. Khi nào bàn giao giấy tờ thì em thanh toán 30% còn lại. Bên anh là công ty uy tín, có pháp nhân hỗ trợ, trụ sở trong TP.HCM nhưng nhận làm toàn quốc. Giấy tờ anh làm cho em chuẩn Nhà nước cấp, chính quy chứ không phải đồ giả đâu. Em lên cổng quốc gia tra được hết, chứ không phải photoshop”, Bảo cam kết tính pháp lý của doanh nghiệp mình và gợi ý chuyển tiền để xúc tiến làm hợp đồng.

Đặt vấn về việc chỉ quen biết qua mạng và lo ngại khi chuyển tiền 70% sẽ “cầm dao đằng lưỡi”, chúng tôi ngỏ ý muốn được xem những giấy chứng nhận ATTP ở khu vực Hà Nội mà Bảo đã làm thành công thì nam thanh niên này nại ra lý do mới nhận làm cho một khách hàng ở huyện Quốc Oai, 18 triệu đồng, thủ tục đang hoàn thiện.

"Anh làm thành công cho nhiều khách ở TP.HCM, miền Trung rồi, anh chuyển zalo cho em một số giấy có dấu đỏ để em tham khảo", Bảo nói. Không dừng lại ở đó, Bảo còn chuyển cho chúng tôi giấy phép đăng ký kinh doanh để khẳng định pháp nhân ký kết hợp đồng là qua công ty. “Không có chuyện lừa đảo, bên anh giúp em rút gọn thủ tục nhưng giấy chứng nhận ATTP là chuẩn 100%. Anh có quen người làm việc ở sở Y tế nên mọi thủ tục thông thoáng”, Bảo nhấn mạnh.

Sở hữu “hồ sơ đẹp” chỉ bằng vài “kỹ nghệ”

Không chỉ quảng cáo lo lót để dễ dàng lấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, Bảo hứa hẹn: “Khi em hoàn thiện giấy tờ làm hồ sơ, anh sẽ hướng dẫn em biến cửa hàng “nợ tiêu chí” thành đạt chuẩn dễ như trở bàn tay”.

Một giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm mà “cò” đã làm với bảo đảm “hàng thật 100%”.

Theo đó, Bảo cũng hỏi thêm về nguồn hàng mà chúng tôi muốn bán. PV vẽ ra cửa hàng mới chỉ có 2 tủ đông, 1 mắt cắt thịt, 1 máy hút chân không; nguồn gốc thịt gia súc nhập tại các lò mổ tại Hà Nội, thịt đông lạnh nguyên tảng mua lại của các đầu mối về đóng gói bán lẻ. Với điều kiện cơ sở ban đầu như vậy, Bảo tư vấn: “Em chỉ cần lắp thêm cửa kính để ngăn với môi trường bên ngoài, thay đèn led bằng đèn diệt côn trùng, dọn dẹp cửa hàng sạch sẽ, còn lại để anh lo, em không phải lăn tăn”.

Đánh vào lòng tham lợi nhuận của Bảo, chúng tôi ngỏ ý làm thêm giấy chứng nhận ATTP cho bà chị chuyên bán suất cơm tại cổng trường đại học ngay lập tức nam thanh niên nhiệt tình tư vấn “kỹ nghệ” qua mắt cơ quan chức năng.

Với quy mô 300 suất ăn/ngày như lời PV mô tả, Bảo phát giá: “Bình thường nếu làm bếp ăn trung tâm sẽ dao động khoảng 25 đến 30 triệu đồng, nếu em đồng ý làm cả hai hồ sơ, anh lấy lấy giá hữu nghị 52 triệu đồng”.

Bảo cũng tư vấn thêm cách hoàn thiện “hồ sơ đẹp” để chúng tôi đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận ATTP cho quán cơm. “Chị gái em chỉ cần mua thịt heo, thịt gà từ các cơ sở có giấy chứng nhận kiểm dịch. Gạo thì vào siêu thị nào đó, mua khoảng 50kg rồi kêu họ xuất hóa đơn là nghiễm nhiên thành gạo có nguồn gốc, rau củ quả cũng vậy. Chị ấy chịu khó đi mua rau củ ở siêu thị 5-10 ngày để có đầy đủ giấy tờ làm hồ sơ (sau này thì mua ở đâu cũng được?). Về nguồn nước, chỉ cần là nước máy có hóa đơn nước là ok. Trước mắt em làm thế. Nếu em muốn nhanh thì thêm ít tiền, anh lo cho”, Bảo hướng dẫn cách "quan mặt" cơ quan chức năng. Với một vài lần đi siêu thị, theo cách nói của Bảo có thể “hô biến” các loại thực phẩm mua từ chợ đầu mối thành rau có nguồn gốc rõ ràng “lọt cửa” thẩm định. (Còn nữa).

Để thuyết phục chúng tôi thúc đẩy làm hợp đồng nhanh hơn, “cò” Bảo cảnh báo: “Bán suất ăn cho sinh viên mà chị em không làm được giấy chứng nhận ATTP, bán tầm bậy tầm bạ, 300 người ăn mà lỡ ngộ độc là “bóc lịch” lúc nào không hay. Cửa hàng chị em còn tồn tại được là do cơ quan chức năng chưa ghé kiểm tra chứ 1 khi đã qua kiểm tra mà không có giấy chứng nhận đủ điều kiện cơ sở ATTP thì bị phạt banh xác luôn”.