Bệnh Whitmore diễn biến phức tạp, cảnh báo còn gia tăng ở miền Trung

Chân của một bệnh nhân mắc bệnh Whitmore. (Nguồn: TTXVN)

Theo thông tin từ ngành y tế tỉnh Quảng Trị, từ đầu tháng 2/2020 đến nay, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị đã ghi nhận 30 ca bệnh Whitmore do vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei gây nên. Đáng chú ý đã có 4 người chết liên quan đến căn bệnh này.

Bốn bệnh nhân gồm ông N.V.B (sinh năm 1969), trú quận Hải An, thành phố Hải Phòng, là một trong số 12 thuyền viên bị mắc kẹt trên con tàu Vietship 01 bị chìm ở biển Quảng Trị từ ngày 8-11/10, ông B được chẩn đoán mắc bệnh Whitmore vào ngày 14/10; bệnh nhân H.V.V (sinh năm 1945), trú xã Lìa, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị; bệnh nhân N.T.L (sinh năm 1958), trú xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị; bệnh nhân H.C.D (sinh năm 1973), trú xã Hải Lâm, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị.

Riêng từ ngày 14/10 (sau khi đợt lũ đầu tiên xảy ra) đến nay, tại Quảng Trị đã ghi nhận 24 trường hợp mắc bệnh Whitmore.

Theo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị, sau các đợt lũ liên tiếp, số ca bệnh Whitmore trên địa bàn tăng đột biến do nước lũ phát tán vi khuẩn gây bệnh ở nhiều nơi. Trước đó, mỗi năm, bệnh viện chỉ ghi nhận khoảng 10 ca mắc bệnh Whitmore.

Trước tình hình trên, Sở Y tế tỉnh Quảng Trị cũng đã yêu cầu Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tăng cường điều tra các ca bệnh, đánh giá yếu tố dịch tễ, phân tích nguy cơ, chủ động xây dựng kế hoạch, triển khai phòng, chống bệnh tại cộng đồng.

Bên cạnh đó, tăng cường lấy mẫu xét nghiệm các trường hợp nghi ngờ, có nguy cơ cao để sớm phát hiện, điều trị tích cực, hạn chế đến mức thấp nhất tử vong do bệnh Whitmore gây ra.

Vi khuẩn Burkholderia pseudomallei có trong đất

Whitmore là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei gây nên. Vi khuẩn này có trong đất và đường lây nhiễm chủ yếu do vùng da tổn thương tiếp xúc với đất nhiễm khuẩn hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi khuẩn này.

Bệnh được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 50 của thế kỷ trước và lưu hành lẻ tẻ tại một số tỉnh phía Nam. Gần đây các ca bệnh được báo cáo có xu hướng gia tăng, cao điểm của các ca bệnh thường xảy ra vào mùa mưa lũ, tập trung từ tháng 9-11.

Theo bác sỹ Cường, bệnh có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, bao gồm sốt, với các kiểu như sốt cơn hoặc sốt kèm theo lạnh run, sốt kéo dài, suy hô hấp, loét da, viêm đường tiết niệu, viêm phổi, áp xe ở gan, lách, nhiễm trùng huyết, suy đa phủ tạng... Bệnh khó chẩn đoán và có tỷ lệ tử vong cao, có thể tới 40% do biến chứng viêm phổi nặng, nhiễm trùng huyết và sốc nhiễm trùng.

Với những người có bệnh nền như đái tháo đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch... có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Một trường hợp nhiễm vi khuẩn Whitmore đang điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Hiện nay, các bác sỹ chẩn đoán xác định bằng nuôi cấy máu và các dịch ổ áp xe xác định vi khuẩn Whitmore. Các bác sỹ điều trị cho bệnh nhân lâu dài bằng kháng sinh đặc hiệu đường tĩnh mạch, thời gian tấn công 2-4 tuần, sau đó duy trì giai đoạn duy trì kéo dài 3-6 tháng.

Bệnh Whitmore không lây truyền từ người sang người. Hiện chưa có vắcxin phòng bệnh.

Các chuyên gia khuyến cáo biện pháp phòng bệnh chủ yếu là đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, sử dụng bảo hộ lao động khi làm việc có tiếp xúc với đất, bùn, nước bị nhiễm khuẩn hoặc trong môi trường không đảm bảo vệ sinh, vệ sinh diệt khuẩn vết rách da, trầy xước hoặc bỏng bị nhiễm bẩn và thực hiện ăn chín uống chín…/.

Để chủ động phòng bệnh Whitmore, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) khuyến cáo người dân cần thực hiện các biện pháp sau: - Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại những nơi bị ô nhiễm nặng. Không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông tại/gần nơi bị ô nhiễm. - Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay…) đối với những người thường xuyên việc ngoài trời, tiếp xúc với đất, bùn và nước bẩn. - Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước và sau khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi đi làm ruộng. - Thực hiện ăn chín, uống chín, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; không giết mổ, ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm bị ốm chết. - Khi có vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì sử dụng băng chống thấm và cần được rửa sạch đảm bảo vệ sinh. - Những người có bệnh tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễm dịch cần được chăm sóc, bảo vệ các vết thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn. - Khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện và điều trị kịp thời.