Công nghệ AI hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ trong phát hiện sớm ung thư

Ứng dụng AI trong y tế mang lại lợi ích lớn

Theo thống kê của Tổ chức ung thư toàn cầu - Globocan 2022, công bố ngày 8/2/2024 cho thấy, có 120.000 người tử vong vì ung thư mỗi năm ở Việt Nam.

Mỗi ngày, 330 gia đình phải đối mặt với nỗi đau mất người thân, đó không chỉ là những con số mà còn là 120.000 câu chuyện buồn của hơn 330 gia đình phải đối diện với nỗi mất mát người thân vì căn bệnh này mỗi ngày.

Cũng theo số liệu tại Hội nghị Ung thư Quốc tế về phòng chống ung thư năm 2022, tình hình ung thư ở Việt Nam đang ngày càng trở nên nghiêm trọng. Số ca mắc mới đã tăng gần gấp 3 lần trong hai thập kỷ qua và ngày càng có xu hướng trẻ hóa, từ 68.000 ca vào năm 2000 lên hơn 180.000 ca vào năm 2022.

Chia sẻ tại sự kiện ra mắt Trung tâm tầm soát công nghệ cao NURA tích hợp AI đầu tiên tại Đông Nam Á ngày 1/7, TS. Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) nhấn mạnh, việc tầm soát phát hiện sớm ung thư vẫn đang được triển khai ở tất cả cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Đặc biệt, tại các bệnh viện quản lý và điều trị về ung thư.

Theo ông Khoa, việc ứng dụng thêm công nghệ AI sẽ là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho các thầy thuốc để nâng cao năng lực phát hiện sớm các tổn thương, nghi ngờ ung thư để có thể phát hiện sớm bệnh.

TS. Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) chia sẻ tại sự kiện.

“Khi phát hiện sớm hơn, tỉ lệ điều trị khỏi - tức là người bệnh có thể khỏi sống sót qua 5 năm điều trị sẽ tăng lên đáng kể. Đặc biệt, đối với công nghệ AI nếu có những phần mềm AI được các cơ quan y tế, FDA công nhận sẽ hỗ trợ rất đắc lực cho thầy thuốc, giúp xác định tình trạng bệnh, ung thư để đưa ra hướng điều trị sớm nhất cho người bệnh”, ông Khoa nói.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh nhấn mạnh, công cuộc phòng chống ung thư có thành công hay không phần lớn nhờ vào việc có phát hiện được sớm hay không.

“Phát hiện sớm thì chi phí điều trị giảm đi và khả năng sống sót tăng lên”, ông Khoa nói và khẳng định việc sàng lọc, phát hiện sớm ung thư là một trong những giải pháp quan trọng hàng đầu trong phòng, chống ung thư hiện nay, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nói thêm về tình hình bệnh lý ung thư tại Việt Nam hiện nay, ông Khoa cho biết, hiện nay Việt Nam đang có số lượng tỉ lệ mắc ung thư cao. Hiện nay, Cục Quản lý khám bệnh, chữa bệnh đã có một số hướng dẫn phát hiện sớm các bệnh ung thư. Tuy nhiên, nhờ những công nghệ có ứng dụng AI thì sẽ hỗ trợ thêm cho các bác sĩ, đặc biệt các bác sĩ ở cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến dưới, vùng sâu, vùng xa...

Tổ chức y tế thế giới (WHO) đã đưa ra hướng dẫn trong việc ứng dụng AI trong công tác chăm sóc sức khỏe. Ông Khoa kỳ vọng với hướng dẫn này, các nước sẽ tiếp tục xây dựng thể chế về pháp luật, quản lý được hiệu quả, phù hợp nhất với sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo hiện nay.

Các thiết bị y tế tiên tiến tại trung tâm đều được tích hợp công nghệ AI.

Để giảm bớt tỉ lệ bệnh tật, ông Khoa nhấn mạnh cần phải phòng bệnh bằng thói quen, lối sống, chế độ dinh dưỡng như: Không hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia, bảo vệ môi trường, thói quen ăn uống…

Thêm nữa, tầm soát phát hiện sớm, triển khai theo từng nhóm, tầm soát ở nhóm đối tượng có nguy cơ cao như người hút thuốc lá nhiều năm trên 45 tuổi hoặc với phụ nữ thì tăng cường tầm soát ung thư vú, ung thư cổ tử cung…

“Tôi vẫn tin rằng với ứng dụng công nghệ AI trong y tế mang lại lợi ích lớn trong công tác chẩn đoán, phát hiện sớm, lập kế hoạch điều trị cho người bệnh một cách phù hợp, có hiệu quả nhất”, ông Khoa chia sẻ về kỳ vọng giảm gánh nặng bệnh tật cho người dân Việt Nam trong tương lai và mong muốn trung tâm sẽ trở thành một hình mẫu tiên phong, góp phần thay đổi nhận thức của người dân và kiến tạo thói quen chủ động chăm sóc sức khoẻ định kỳ tại Việt Nam.

Chủ động phòng bệnh, tiết kiệm chi phí điều trị

Trao đổi thêm tại sự kiện, bà Trần Thị Nhị Hà – Phó Trưởng Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban thường vụ Quốc hội, nguyên Giám đốc sở Y tế Hà Nội cho biết, việc Trung tâm tầm soát công nghệ cao Nura có mặt tại Việt Nam là sự tiến bộ rất lớn về mặt khoa học, áp dụng những trang thiết bị y tế hiện đại như trí tuệ nhân tạo thực hiện tầm soát các bệnh về ung thư… để bảo vệ chăm sóc sức khỏe người dân.

Bà Trần Thị Nhị Hà cho rằng việc chủ động phòng bệnh là vô cùng quan trọng nhằm tiết kiệm chi phí điều trị.

Theo bà Hà, vấn đề dự phòng, chăm sóc sức khỏe chủ động rất quan trọng. Nura là mô hình sàng lọc ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI, với trung tâm thứ 6 có mặt tại Việt Nam, đây là bước tiến rất quan trọng về mặt khoa học kỹ thuật, có ý nghĩa đối với người dân Việt Nam nói chung và người dân Thủ đô nói riêng.

Người dân được thụ hưởng những dịch vụ chất lượng cao, sự tiến bộ của công nghệ, áp dụng AI trong việc tầm soát sớm các bệnh.

“Việc chúng ta chủ động phòng bệnh, đưa ra những phác đồ điều trị sớm nhất cho người dân là vô cùng quan trọng”, bà Hà nhấn mạnh và cho rằng chủ động phòng ngừa cũng là tiết kiệm chi phí điều trị.

Phó Trưởng Ban Dân nguyện cho rằng, người dân Việt cần được truyền thông một cách mạnh mẽ không phải có bệnh mới đi chữa bệnh mà tiết kiệm chi phí về y tế chính là việc tầm soát sớm, phát hiện sớm và dự phòng sớm các bệnh.

Đánh giá về vai trò hỗ trợ của AI trong sàng lọc bệnh, TS.BS. Lê Tuấn Linh - Giám đốc Trung tâm chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội; Phó trưởng chi hội chẩn đoán hình ảnh ổ bụng – Hội điện quang và y học hạt nhân Việt Nam cho rằng, AI được ứng dụng trong lĩnh vực y tế là một điều tất yếu. Việc ứng dụng công nghệ AI vào trong tầm soát sớm có thể phát hiện tổn thương chỉ từ vài mm, sẽ giúp ích rất nhiều cho các bác sĩ không bỏ sót một bất thường nào, từ đó lên kế hoạch theo dõi và tư vấn tốt nhất cho người bệnh.