Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, khẩu trang y tế trở thành một vật dụng không thể thiếu trong sinh hoạt và được nhiều người tìm mua. Tuy nhiên, nhiều loại khẩu trang được sản xuất ra sao, cấu tạo thế nào thì không phải ai cũng biết rõ.
Những chiếc khẩu trang được đóng hộp, in nhãn quảng cáo là khẩu trang y tế, khẩu trang kháng khuẩn, khẩu trang 3 lớp, khẩu trang 4 lớp… với bao bì đẹp mắt đang được sản xuất tràn lan, nhằm đáp ứng nhu cầu rất cao của thị trường.
Nhiều loại vỏ hộp với đủ mẫu mã khác nhau
Cận cảnh dây chuyền sản xuất khẩu trang bẩn
Vào những ngày này, người dân tại thôn Xuân Lai, xã Xuân Lai (huyện Gia Bình, Bắc Ninh) trở nên bận rộn hơn bao giờ hết. Vì đây là thời điểm khẩu trang đang được người dân lựa chọn sử dụng tăng cao do dịch bệnh Covid-19 quay trở lại. Chính vì vậy, các hộ dân đã tận dụng mọi lúc, tập trung nhân lực sản xuất khẩu trang
Xưởng sản xuất khẩu trang tại thôn Xuân Lai nằm giữa cánh đồng, xung quanh là mương nước
Trong vai "con buôn" đi tìm mối hàng, chúng tôi có mặt tại một cơ sở sản xuất khẩu trang được người dân giới thiệu to “nhất nhì” thôn Xuân Lai với hàng chục công nhân, máy móc đang hoạt động “xuyên màn đêm”.
Bên trong, chủ xưởng đang bận giao dịch tiền hàng với hàng chục đầu mối thu mua khẩu trang từ khắp các tỉnh. Khi người bạn của tôi hỏi về chất lượng và giá của những mặt hàng khẩu trang thì chủ cơ sở sản xuất này niềm nở tiếp thị, hàng ở đây toàn hàng đẹp, xuất sang bên Đức.
"Mình chỉ sản xuất khẩu trang thôi, còn vỏ hộp là của họ… xuất còn dư nên mình tự làm vỏ hộp của mình. Bây giờ còn hơn 40 thùng, giá loại khẩu trang thường là 6 triệu/thùng, còn loại khẩu trang kháng khuẩn là 6,5 triệu/thùng", chủ xưởng cho hay.
Loại khẩu trang được chủ cơ sở quảng cáo là khẩu trang kháng khuẩn
“Còn nếu mà chị lấy số lượng lớn, từ 100 thùng trở lên thì phải đặt cọc tiền, để bọn em còn sản xuất. Giá nguyên liệu tăng giảm theo từng ngày nên không dám hứa trước đâu…”, chủ cơ sở này lý giải thêm.
Bên trong khu vực sản xuất, các máy dập khẩu trang đang hoạt động “rầm rầm” hết công suất, hàng chục công nhân đủ mọi lứa tuổi từ già đến trẻ đang tay trần bốc xếp khẩu trang, không mặc quần áo bảo hộ và tất nhiên đeo khẩu trang là điều xa xỉ đối với công nhân của xưởng sản xuất này, sát đó là nhà vệ sinh bốc mùi xú uế.
Hầu hết công nhân đều không đeo khẩu trang và không mặc đồ bảo hộ
Khi người bạn của tôi thắc mắc vì sao không dùng găng tay bốc xếp khẩu trang thì một công nhân nữ trạc tuổi 60 nhanh nhảu đáp: “Vì nhu cầu tiêu thụ lớn nên hàng sản xuất ra đến đâu, được đóng gói đưa đi tiêu thu đến đó, cơ sở lúc nào cũng trong tình trạng cháy hàng. Dùng tay trần cho đỡ vướng mà bốc xếp lại nhanh hơn là đeo găng tay. Làm hì hục từ sáng đến 10h đêm thì cũng được tầm 100 nghìn. Công việc đồng ruộng cũng phải nghỉ hết”.
Thùng khẩu trang chưa được dập dây trong nhà xưởng.
Khẩu trang được đóng túi bóng và xếp vào thùng giấy
Nhìn mắt thường khó phân biệt thật - giả
Theo quan sát, hầu hết số hàng khẩu trang của cơ sở này có mặt ngoài màu xanh, mặt bên trong màu trắng, ở giữa có một lớp giấy mỏng (được quảng cáo là kháng khuẩn) không khác gì khẩu trang y tế.
Vỏ thùng, nguyên liệu vải chất thành từng đống ngoài sân
Ngoài sân, vỏ bao bì, nguyên liệu vải, hàng khẩu trang đã hoàn thiện được để tràn ngập trong các thùng hàng, chất đống cao lên tận nóc mái tôn. Mặc dù, chủ cơ sở này cho biết chỉ sản xuất được 2 loại khẩu trang nhưng lại có khoảng 5 loại vỏ hộp, mẫu mã khác nhau và hầu hết ghi chữ tiếng Anh.
Cuộn giấy "khổng lồ" dùng để sản xuất khẩu trang của cơ sở này
Cận cảnh dây chuyền sản xuất khẩu trang tại cơ sở thôn Xuân Lai, xã Xuân Lai (Gia Bình, Bắc Ninh).
Qua cách trả lời của chủ cơ sở này, có thể thấy giá thành của 1 thùng khẩu trang tại đây có thể biến động tăng hoặc giảm bất cứ lúc nào. Điều này, hoàn toàn trái ngược với chỉ đạo của Chính phủ. Quy định đã rõ, chỉ đạo đã đưa ra, thế nhưng vẫn còn đó những cơ sở tự ý đưa ra những con số, làm thị trường trở nên bất ổn về giá lẫn chất lượng...
Lực lượng chức năng kiểm tra cơ sở sản xuất
Ngay sau khi ghi nhận thực tế tại các cơ sở, phóng viên Dân trí đã có buổi làm việc trực tiếp với đại diện Cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Bắc Ninh. Sau khi tiếp nhận phản ánh, Cục QLTT đã giao cho Chi cục QLTT huyện Gia Bình tiến hành kiểm tra 1 trong những cơ sở mà phóng viên đã phản ánh.
Tổ công tác của Cục Quản lý thị trưởng tỉnh Bắc Ninh trực tiếp xuống kiểm tra cơ sở sản xuất khẩu trang tại thôn Xuân Lai (xã Xuân Lai, Gia Bình, Bắc Ninh)
Tuy nhiên, khi lực lượng chức năng có mặt tại đây, thì cơ sở đã “cửa đóng then cài” ngừng sản xuất. Phía bên ngoài các thùng hàng đã đóng sẵn được xếp thành đống, chồng chất lên nhau, cùng với vô số các vỏ bao bì khác nhau được để tràn lan…
Theo một cán bộ trong tổ công tác: “Cái này họ mới làm, hôm trước bọn anh xuống làm cam kết thì làm tỏi chứ không phải là làm khẩu trang… Chưa kiểm tra gì cả, làm cam kết thôi, chưa được tuần”.
Dù lực lượng chức năng đã nhiều lần liên hệ nhưng chủ cơ sở này vẫn chưa xuất hiện để tổ công tác tiến hành kiểm tra hành chính
Trong quá trình chờ đợi, tổ công tác phát hiện nhiều thùng giấy chứa các loại vỏ hộp in chữ khác nhau như: Nano Care Face Mast; Silvercare khẩu trang y tế 3 lớp, 4 lớp; Silvercare khẩu trang kháng khuẩn, ngăn ngừa virut; Silvercare Medical Mask…
Vào cuối giờ chiều cùng ngày, đại diện Cục QLTT tỉnh Bắc Ninh đã có mặt tại cơ sở để trực tiếp kiểm tra các mặt hàng còn lại. Qua kiểm tra, nhiều thùng hàng chứa khẩu trang đã đóng sẵn vào vỏ hộp in chữ Silvercare Medical Mask và Silvercare khẩu trang…
Sau nhiều giờ chờ đợi, đại diện cơ sở đã có mặt để làm việc với cơ quan chức năng. Người đàn ông này cho biết mình là Giám đốc của công ty, đồng thời cũng là chủ cơ sở sản xuất. Trong quá trình làm việc, người đàn ông này đã cung cấp các loại giấy tờ như giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh các loại, giấy kiểm định chất lượng, hồ sơ đủ điều kiện sản xuất khẩu trang y tế, giấy đăng ký nhãn hiệu các loại…
Sau nhiều giờ chờ đợi, chủ cơ sở sản xuất đã có mặt, mở cửa xưởng để tổ công tác vào kiểm tra.
Khi được yêu cầu về giấy tờ liên quan đến bao bì và vỏ hộp loại Silvercare, đại diện công ty cho biết, cái này là do bên mình tự sản xuất, đây là hợp đồng khẩu trang của Mỹ.
Sau khi kiểm tra các loại giấy tờ có liên quan đến việc hoạt động kinh doanh của cơ sở sản xuất khẩu trang này, đoàn công tác đưa ra ý kiến, tạm giữ lại số hàng để kiểm định chất lượng và xác định mẫu mã. "Tất cả thủ tục hành chính sẽ xuất trình sau, niêm phong và tạm giữ toàn bộ số đưa về trụ sở phục vụ quá trình kiểm định chất lượng theo công bố chất lượng sản phẩm trong giấy phép", một cán bộ thuộc tổ công tác nói.
