Hà Nam: Cần làm rõ sai phạm của Công ty CP Xi măng Xuân Thành

Thảo Huyền

Vừa qua, báo Người Đưa Tin nhận được phản ánh của người dân ở huyện Thanh Liêm (Hà Nam) về việc các phương tiện vận tải của Công ty CP Xi măng Xuân Thành khai thác đá sét trái làm ô nhiễm môi trường, gây tai nạn. Để thông tin được rõ, chúng tôi đã vào cuộc..

Lộng hành xe tải

Ông Nguyễn Văn N. - Một hộ dân sinh sống ở địa bàn khu vực mỏ đá Khe Non 2 chia sẻ: “Khoảng thời gian từ năm 2014 cho đến nay chúng tôi rất lo lắng vì dọc tuyến đường dân sinh ĐH13 có nhiều xe tải của Công ty Xuân Thành cơi nới, nối đuôi nhau chở khoáng sản từ mỏ đá sét về tận nhà máy, gây bụi mịt mù, rơi đất đá làm ô nhiễm môi trường.”.

Bức xúc, anh S.P., xã Thanh Nghị, huyện Thanh Liêm cho biết: “Là người dân thường xuyên qua tuyến đường này nên chúng tôi không an tâm vì tình trạng xe tải chở khoáng sản gây mất an toàn giao thông. Chiều 3/3 vừa qua, chúng tôi rất đau lòng về vụ tai nạn thương tâm mới xảy ra ngay gần trước cổng nhà máy Xi măng Xuân Thành”.

Xe chở khoáng sản từ mỏ đá sét về nhà máy Xi măng Xuân Thành, gây ô nhiễm môi trường

“Xe tải mang logo Xi măng Xuân Thành chạy về hướng gần nhà máy do không làm chủ được tốc độ đã va quyệt với người đi xe máy gây tử vong tại chỗ. Ngay sau khi tai nạn xảy ra, xe mang logo Tập đoàn Xuân Thành đã được người ta dùng đất bùn che kín lại dòng chữ. Người dân chúng tôi rất xót xa và mong muốn cơ quan chức năng làm sáng tỏ vụ việc”, anh S.P. cho biết thêm.

Thời gian qua, nhiều người dân ở gần dọc tuyến đường QL1A và tuyến đường liên xã ĐH13 đi qua xã Thanh Hương cũng thông tin có hàng loạt xe mang logo của Tập đoàn Xuân Thành, xi măng Xuân Thành tấp nập chở khoáng sản  hoạt động liên tục, gây hư hỏng tuyến đường dân sinh ĐH13 nhưng không hề thấy bóng dáng của lực lượng chức năng tỉnh Hà Nam giám sát, kiểm tra để xử lý.

Người dân cũng cho biết, năm 2013, chính quyền địa phương tiến hành thu hồi đất khu vực Khe Non để bàn giao cho Công ty CP Xi măng Xuân Thành. Khoảng cuối năm 2014, Công ty CP Xi măng Xuân Thành bắt đầu tiến hành đưa máy móc vào khai thác đá sét tại khu vực Khe Non 2 để phục vụ cho việc sản xuất xi măng.

Hiện trường chiếc xe logo Xi măng Xuân Thành gây tai nạn thương tâm đã nhanh chóng được che khuất tên

Vừa thăm dò, vừa khai thác

Tìm hiểu được biết, ngày ngày 29/3/2019, Bộ TN&MT đã cấp giấy phép mang số 780/GP-BTNMT cho Công ty CP Xi măng Xuân Thành khai thác bằng phương pháp lộ thiên đá sét xi măng Khe Non 2 thuộc các xã Thanh Hương, Liêm Sơn, Thanh Lưu, nay là thị trấn Tân Thanh (Thanh Liêm - Hà Nam). Diện tích khu vực theo giấy phép mà Công ty CP Xi măng Xuân Thành được cấp là 74,5ha, được chia làm 3 khu vực với trữ lượng là 30.847.646 tấn đá sét. Thời gian khai thác là 27 năm, trong đó có 1 năm để xây dựng cơ bản.

Giấy phép cũng quy định, Công ty CP Xi măng Xuân Thành phải có trách nhiệm tiến hành khai thác theo đúng tọa độ, diện tích, mức sâu ở các khu vực như: Khu I và khu III là -15m; khu II là -5m; trữ lượng được phép khai thác là 30.847.646 tấn đá sét (khu I là 22.479.390 tấn đá sét; khu II là 385.480 tấn đá sét; khu III là 7.983.192 tấn đá sét). Công suất khai thác năm đầu 250.346 tấn đá sét, năm thứ 2 đến năm 25 là 1.202.102 tấn đá sét/năm và năm cuối là 544.760 tấn đá sét.

Theo giấy phép phải đến ngày 29/3/2020, đơn vị này mới có thể bắt đầu tiến hành khai thác tại khu vực Khe Non 2.

“Trước khi tiến hành khai thác, Công ty CP Xi măng Xuân Thành phải nộp thiết kế mỏ được lập, thẩm định; Báo cáo Sở TN&MT tỉnh Hà Nam để kiểm tra thực địa, xác định tọa độ, mặt bằng khai thác, cắm mốc giới khu vực được phép khai thác và phải thực hiện đầy đủ nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường, phục hồi môi trường của dự án khi khai thác xong…

Trước khi tiến hành khai thác, Công ty CP Xi măng Xuân Thành phải đăng ký ngày bắt đầu xây dựng cơ bản mỏ, ngày bắt đầu khai thác, thông báo về giám đốc điều hành mỏ, kế hoạch khai thác, chế biến tại cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định…”, Quyết định nêu rõ.

Liên quan đến việc phản ánh Công ty CP Xi măng Xuân Thành khai thác đá sét trái phép, gây ô nhiễm môi trường, trao đổi, ông Nguyễn Hồng Thanh – Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Hương cho biết: “Vừa rồi, qua phản ánh của người dân, ngày 24/6/2019, trong buổi tiếp xúc cử tri, chúng tôi đã có văn bản trả lời trước Hội đồng nhân dân tỉnh. Xã cũng đã có công văn yêu cầu Công ty Xuân Thành phải tưới nước hàng ngày ở dọc đường về đến Công ty để tránh tình trạng ô nhiễm bụi bẩn”.

Đây là hình ảnh những chiếc xe phun nước “nhỏ giọt” trên đường của Công ty Xuân Thành, liệu có thực sự hiệu quả?

“Để tránh việc rơi vãi, gây ô nhiễm môi trường, chúng tôi đã yêu cầu đơn vị mở tuyến đường riêng để không ảnh hưởng tới người dân. Xã đã có công văn đề nghị nhưng Công ty Xuân Thành vẫn chưa thực hiện", ông Thanh nhấn mạnh thêm.

Theo quy định tại Giấy phép 780/GP-BTNMT (Có hiệu lực từ ngày 29/3/2019) với  1 năm xây dựng cơ bản thì phải đến ngày 29/3/2020 Công ty CP Xi măng Xuân Thành mới có thể bắt đầu tiến hành khai thác tại khu vực Khe Non 2. Tuy nhiên theo tìm hiểu thì Cty này đã không thực hiện theo quy định như vậy.

Cũng theo xác nhận từ địa phương này thì từ năm 2013, chính quyền đã tiến hành thu hồi đất khu vực Khe Non để bàn giao cho Công ty cổ phần Xi măng Xuân Thành. Đến năm 2014, Công ty bắt đầu tiến hành đưa máy móc vào khai thác đá sét tại khu vực Khe Non 2 để phục vụ cho việc sản xuất xi măng.

Trong Giấy phép số 1878/GP-BTNMT nêu rõ: Công ty CP Xi măng Xuân Thành phải có trách nhiệm bảo vệ tài nguyên khoáng sản; nghiêm cấm mọi hoạt động khai thác trong quá trình thăm dò. Trường hợp Công ty CP Xi măng Xuân Thành vi phạm các quy định của Luật Khoáng sản và các văn bản pháp luật có liên quan hoặc không thực hiện đầy đủ trách nhiệm quy định tại giấy phép sẽ bị thu hồi giấy phép.

Mỏ đá Khe Non 2 – Nơi mà người dân phản ánh Công ty Xuân Thành khai thác đá sét sai phép từ năm 2014

Việc Công ty CP Xi măng Xuân Thành khi mới chỉ có giấy phép thăm dò khoáng sản nhưng đã tiến hành khai thác đá sét tại Khe Non 2 đang thể hiện dấu hiệu vi phạm những quy định tại Quyết định mang số 780/GP-BTNMT bị Bộ TN&MT.

Để hạn chế bức xúc, giảm thiểu ảnh hưởng môi trường và tính mạng người dân, thiết nghĩ các cơ quan ban ngành của tỉnh Hà Nam đã đến lúc cần vào cuộc để làm rõ vụ việc.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc ở kỳ tiếp theo

PV