Đột quỵ là gì?
Đột quỵ còn được gọi là tai biến mạch máu não. Đây là tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng do quá trình cấp máu não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể khiến não bộ bị thiếu oxy, không đủ dinh dưỡng để nuôi các tế bào. Trong vòng vài phút nếu không được cung cấp đủ máu các tế bào não sẽ bắt đầu chết.
Người bị đột quỵ cần được cấp cứu ngay lập tức, thời gian kéo dài càng lâu, số lượng tế bào não chết càng nhiều sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng vận động và tư duy của cơ thể, thậm chí là tử vong.
Hầu hết những người sống sót sau cơn đột quỵ đều có sức khỏe suy yếu hoặc mắc các di chứng như: tê liệt hoặc cử động yếu một phần cơ thể, mất ngôn ngữ, rối loạn cảm xúc, thị giác suy giảm...
Nguyên nhân gây đột quỵ là do sự bất ổn của tuần hoàn máu não
Thực trạng đột quỵ sau sinh ở phụ nữ
Thay đổi cơ thể trong thai kỳ: Trong suốt giai đoạn mang thai, có nhiều thay đổi trong cơ thể, bao gồm tăng thể tích máu để cung cấp dưỡng chất cho mẹ và thai nhi. Đây cũng là giai đoạn mất nhiều máu, đặc biệt là trong quá trình sinh con. Giai đoạn mang thai là thời gian quan trọng và đặc biệt đối với cơ thể phụ nữ.
Tăng nguy cơ đông máu: Cơ thể phụ nữ có xu hướng tăng khả năng đông máu trong thai kỳ, điều này làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối. Huyết khối có thể xuất phát từ cục máu đông và có khả năng di chuyển trong cơ thể. Đây là một trong những nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý, bao gồm huyết khối tĩnh mạch chi, thuyên tắc phổi, và đột quỵ.
Dấu hiệu nhận biết đột quỵ ở phụ nữ sau sinh
Đột quỵ thường có những triệu chứng dưới đây:
– Mất cảm giác, tê liệt hoặc yếu có thể xuất hiện ở một bên cơ thể hoặc ở một phần cụ thể.
– Một số người có thể trải qua cơn đau đầu mạnh hoặc không thể nói chuyện rõ ràng trước khi xảy ra đột quỵ.
– Co giật hoặc cơn co động đột ngột có thể xảy ra.
– Thị lực giảm, mắt mờ, không nhìn rõ
– Hoa mắt, chóng mặt, người mất thăng bằng đột ngột, không phối hợp được các hoạt động.
Những dấu hiệu đột quỵ có thể đến và qua đi rất nhanh. Thời gian “vàng” cho bệnh đột quỵ là 60 phút, mỗi phút qua đi, mức độ tổn thương của hệ thần kinh càng nghiêm trọng.
Triệu chứng của đột quỵ có thể biến đổi từ nhẹ đến nặng và khác nhau tùy theo vị trí và mức độ tổn thương của não. Nếu phụ nữ sau khi sinh gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số này hoặc bất kỳ triệu chứng bất thường nào khác sau sinh phải liên hệ ngay với bác sĩ hoặc đến trạm y tế gần nhất.
Thời gian đột quỵ sau sinh có thể biến đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố
Vị trí của huyết khối: Nếu huyết khối nằm ở não, có thể gây ra đột quỵ. Nếu nó nằm ở phổi, có thể dẫn đến tình trạng thuyên tắc phổi.
Tiền sử bệnh lý và yếu tố nguy cơ: Nếu một phụ nữ đã có tiền sử bệnh lý liên quan đến đông máu trước khi mang thai, thì cần được điều trị và kiểm tra định kỳ trong thời gian mang thai để giảm nguy cơ huyết khối.
Thời gian nằm lâu sau sinh mổ: phụ nữ có thể sợ vận động sau sinh mổ do đau và mệt. Tuy nhiên, nằm lâu có thể tạo điều kiện cho việc hình thành huyết khối, gây tăng nguy cơ đột quỵ.
Các bác sĩ sản phụ khoa thường khuyên phụ nữ nên bắt đầu vận động sớm sau khi sinh. Quá trình vận động sau 24 giờ sau sinh có thể giúp loại bỏ sản dịch dễ dàng hơn và làm giảm nguy cơ huyết khối bằng cách cải thiện lưu thông máu. Thời gian phụ nữ bị đột quỵ sau sinh có thể biến đổi, nhưng nếu họ nằm lâu trên giường và không vận động, nguy cơ này có thể tăng cao.
Liệu đột quỵ có tái phát lại ở phụ nữ sau sinh không?
Khả năng tái phát đột quỵ sau sinh phụ nữ không chỉ phụ thuộc vào việc họ đã trải qua đột quỵ trước đó hay chưa mà còn liên quan đến một số yếu tố nguy cơ khác.
– Yếu tố nguy cơ trước đó: Nếu một phụ nữ đã từng trải qua đột quỵ hoặc có những yếu tố nguy cơ khác như kháng photpho lipid cao hoặc tăng huyết áp trước khi mang thai, thì khả năng tái phát đột quỵ có thể cao hơn.
– Tiền sản giật: Một nghiên cứu cho thấy rằng phụ nữ mang thai bị tiền sản giật (tiền động mạch nghẽn, hẹp, hoặc bị tắc nghẽn) có nguy cơ bị đột quỵ gấp 9 lần so với phụ nữ không bị tình trạng này khi mang thai.
Thời điểm tầm soát đột quỵ sau sinh
Thời điểm tầm soát thường được đề xuất là 6 tuần sau khi sinh, vì lúc này cơ thể phụ nữ thường đã hồi phục sau quá trình mang thai và sinh nở.
Phụ nữ sau khi sinh nên tự quan sát cơ thể của mình và lắng nghe tình trạng sức khỏe. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào của đột quỵ như đau đầu kéo dài, co giật, sự lo lắng không bình thường, yếu liệt chi, méo miệng, khó nói hoặc các triệu chứng khác, họ nên đi khám ngay.
NH (T/H)
