Cứu vợ mà giết người thoát tội khi nào?
Ngày 16/11, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Vĩnh Long đã tạm giữ Trần Ngoại Giao (30 tuổi, trú xã Long An, huyện Long Hồ) điều tra về hành vi giết người.
Điều đáng lưu ý trong vụ án trên, sở dĩ nguyên nhân dẫn đến Giao giết người là bởi chống chả lại nhóm người lạ đã bắt cóc vợ anh ta là chị Võ Thị Thúy Hằng (SN 1991).
Cụ thể, sáng ngày 15/11, xuất hiện 6 người lạ đi trên chiếc ô tô loại 7 chỗ đến trước nhà anh Giao. Tại đây, nhóm này dùng bình xịt hơi cay khống chế chị Võ Thị Thúy Hằng rồi bắt ép lên xe ô tô.
Phát hiện sự việc, Giao và người thân chạy ra ngăn cản thì bị nhóm người lạ xịt hơi cay. Trong lúc xô xát, Giao dùng thanh sắt tấn công khiến 1 người chết tại chỗ và 1 người bị thương.
Kết quả điều tra ban đầu cho thấy, bà Võ Thị Kim Chi (SN 1967, mẹ ruột của Hằng, trú xã Long An, huyện Long Hồ) chính là người đã thuê nhóm thanh niên trên bắt con gái đưa về Vũng Tàu.
Cơ quan chức năng phong toả hiện trường hôm xảy ra vụ án.
Vụ án trên đang được điều tra làm rõ, tuy nhiên, nhiều tình tiết pháp lý liên quan đến các bên, đặc biệt trong trường hợp trên liệu người chồng có phòng vệ chính đáng và được loại trừ trách nhiệm Hình sự hay không? người mẹ vợ trong trường hợp có phạm tội hay không? rất được dư luận quan tâm.
Trao đổi với Người Đưa Tin Pháp Luật, luật sư Diệp Năng Bình (đoàn Luật sư TP.Hồ Chí Minh) phân tích, nếu thông tin vụ án trên là đúng, cần làm rõ hành vi, ý thức chủ quan, sự tương quan lực lượng và hậu quả để xác định hành vi của người chồng có phải là tình thế cấp thiết hoặc phòng vệ chính đáng hay không?
Để làm sáng tỏ vấn đề trên, cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ hành vi của nhóm đối tượng bắt giữ người trái pháp luật này, những hung khí, vũ khí mà nhóm này sử dụng, mục đích bắt giữ người và việc tấn công lại người chồng này thực hiện như thế nào.
Theo quy định của pháp luật, đối với tình thế cấp thiết và phòng vệ chính đáng được loại trừ trách nhiệm Hình sự.
Tình thế cấp thiết là tình thế của một người đứng trước sự đe dọa đến một lợi ích được pháp luật bảo vệ, đồng thời muốn bảo vệ lợi ích này, người đó không còn cách nào khác là phải gây thiệt hại cho một lợi ích khác nhỏ hơn (cũng được pháp luật bảo vệ) để ngăn ngừa thiệt hại lớn hơn.
Luật sư Diệp Năng Bình
Thiệt hại gây ra phải nhỏ hơn thiệt hại cần khắc phục. Nếu thiệt hại gây ra lớn hơn hoặc bằng thiệt hại được khắc phục thì mục đích của tình thế cấp thiết không đạt và phải chịu trách nhiệm Hình sự.
Còn phòng vệ chính đáng là hành vi của 1 người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích chính đáng.
Theo nhận định của luật sư Bình, vụ án trên nhiều khả năng thuộc trường hợp phòng vệ chính đáng.
"Do đó, khi thấy vợ mình bị bắt cóc thì việc người chồng đứng ra giải cứu là hợp tình, hợp lý. Nếu các đối tượng lại quay sang tấn công Giao, buộc anh ta phải chống trả thì trường hợp này được xem là phòng vệ chính đáng", vị luật sư nêu ý kiến.
Ngoài ra, trường hợp người chồng được phép sử dụng vũ lực nhưng đã có hành vi chống trả quá mức cần thiết thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm Hình sự với các tội danh tương ứng.
Ví dụ, các đối tượng đã bỏ chạy, không còn gây nguy hiểm nhưng người chồng vẫn tiếp tục đuổi theo tấn công gây thương tích hoặc thiệt mạng cho các đối tượng, thì hành vi này là giết người trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc giết người trong tình trạng tinh thần bị kích động mạnh.
Mẹ vợ có thể phạm tội?
Vị luật sư cũng phân tích đối với trường hợp của bà Võ Thị Kim Chi, nếu quá trình điều tra chứng minh bà Chi là người thuê nhóm người bắt giữ con gái thì có dấu hiệu của hành vi cưỡng ép kết hôn, ly hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, cản trở ly hôn tự nguyện.
Đặc biệt bà Chi có thể phạm Tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật (quy định trong Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Nếu có đủ yếu tố cấu thành tội phạm theo Điều 157 Bộ luật Hình sự tùy thuộc mức độ nguy hiểm của hành vi, người phạm tội sẽ phải chịu khung hình phạt khác nhau, cụ thể: Người nào bắt, giữ người trái pháp luật nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 153 (Tội chiếm đoạt người dưới 16 tuổi) hoặc Điều 377 (Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn bắt, giữ, giam người trái pháp luật) thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng - 3 năm.
Vẫn với tội danh này, khung hình phạt có thể lên tới từ 2 - 7 năm tù nếu phạm tội trong các trường hợp như: Có tổ chức.
