Sáng 18/6, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về tình hình kinh tế - xã hội; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2024.
Tham gia phát biểu, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) bày tỏ đồng tình với việc ưu tiên sử dụng các trụ sở dôi dư vào mục đích công ích như y tế, giáo dục, thư viện, công viên, thiết chế văn hóa, thể thao.
Đề xuất thêm, ông Cảnh cho rằng nên tận dụng một số trụ sở dôi dư này để làm bãi đỗ xe công cộng.
Lý giải cho đề xuất này, ông Cảnh cho rằng hiện nhu cầu đỗ xe tại các đô thị rất lớn, trong khi quỹ đất dành cho giao thông tĩnh còn thiếu so với quy định. "Việc xây dựng nhiều bãi đỗ xe nhỏ, phân tán sẽ không hiệu quả bằng một số bãi lớn, vì người dân thường ngại gửi xe quá xa nơi ở hoặc nơi làm việc", ông Cảnh nói.
Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Ảnh: Media Quốc hội).
Theo vị đại biểu, tại các thành phố lớn trên thế giới, các bãi đỗ xe công cộng được bố trí trong phạm vi đi bộ, có nơi chỉ cách vài trăm mét. Theo ông Cảnh, đây là thời điểm phù hợp để chuyển đổi một số trụ sở dôi dư thành bãi đỗ xe thông minh, đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp, đồng thời giải quyết tình trạng đỗ xe sai quy định và góp phần chỉnh trang đô thị.
Để thúc đẩy xu hướng sử dụng xe điện, theo ông Cảnh, việc phát triển nhanh hệ thống trạm sạc là rất cần thiết. Bên cạnh đó, văn hóa đọc đang được khuyến khích nhưng nhiều người lại thiếu quỹ thời gian dành cho việc đọc sách.
Vì vậy, ông Cảnh đề xuất kết hợp mô hình bãi đỗ xe thông minh với trạm sạc điện và thư viện mini có khu vực giải khát, tạo không gian đọc sách trong lúc chờ sạc.
"Đây là mô hình cần được phát triển trong tương lai vì vừa phục vụ đa mục đích cho người dân, vừa phù hợp với định hướng của Nhà nước. Có thể triển khai tại các trung tâm xã mới. Khi xã hội hóa mô hình này, cần có chính sách ưu tiên cho thuê đất để làm bãi đỗ xe, trạm sạc và thư viện, thay vì dành cho các mục đích dịch vụ khác", đại biểu Nguyễn Văn Cảnh đề xuất.
Việc sử dụng trụ sở dôi dư vẫn chưa có quy định rõ ràng
Trong phiên thảo luận chiều 17/6, đại biểu Đặng Bích Ngọc (đoàn Hòa Bình) đánh giá việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được thực hiện toàn diện.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, giám sát tại địa phương cho thấy vẫn còn phổ biến tình trạng đầu tư công dàn trải, dự án chậm tiến độ hoặc không triển khai; nhiều công trình dở dang, bị bỏ hoang thời gian dài gây lãng phí, bức xúc trong cử tri và nhân dân.
"Không ít tài sản công, trụ sở dôi dư không được bảo quản, xuống cấp nghiêm trọng, để hoang phí tại hầu hết các tỉnh, thành mà chưa có giải pháp xử lý hiệu quả – đặc biệt là các trụ sở nằm ở trung tâm thành phố lớn. Tình trạng này đã được phản ánh qua các phóng sự, các đợt kiểm tra, giám sát của cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết triệt để", bà Ngọc nói.
Đại biểu Đặng Bích Ngọc (Ảnh: Media Quốc hội).
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, đến cuối năm 2024, có hơn 11.000 tài sản công là nhà, đất chưa được khai thác, xử lý hợp lý, chủ yếu là trụ sở cơ quan, trường học và trạm y tế. Chưa kể, trong thời gian tới khi thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, số lượng tài sản dôi dư sẽ còn tiếp tục tăng. Báo cáo tổng hợp của Bộ Nội vụ cho biết sau sắp xếp đơn vị hành chính sẽ có khoảng 4.226 trụ sở dôi dư.
Theo bà Ngọc, từ ngày 1/7/2025, khi chính quyền địa phương 2 cấp chính thức đi vào hoạt động, việc phòng, chống lãng phí và tham nhũng càng cần được quan tâm, thực hiện toàn diện hơn, với những kết quả cụ thể hơn.
"Đây là điều kiện quan trọng để tăng thêm nguồn lực đầu tư phát triển, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, và làm giàu cho đất nước trong giai đoạn cách mạng mới", đại biểu Ngọc nói.
Đại biểu Chu Thị Hồng Thái (Ảnh: Media Quốc hội).
Đồng quan điểm, đại biểu Chu Thị Hồng Thái (đoàn Lạng Sơn) cho rằng, bất cập về cơ sở hạ tầng sau sáp nhập là rất lớn. "Trung bình 3, 4 xã sáp nhập thành một xã mới khiến nhiều trụ sở cũ dôi dư, trong khi trụ sở xã mới lại không đáp ứng được yêu cầu về không gian làm việc cho bộ máy lớn hơn, nhiều chức năng hơn", bà Thái cho hay.
Ngoài ra, nữ đại biểu cho rằng, nhà công vụ cho cán bộ, lực lượng vũ trang cũng là vấn đề cần phải quan tâm. Việc đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất là cần thiết nhưng lại đặt ra gánh nặng tài chính cho các địa phương có thu nhập thấp, trong khi đó, việc quản lý, khai thác hiệu quả các trụ sở dôi dư vẫn chưa có quy định rõ ràng, dễ dẫn đến lãng phí.
Từ đó, đại biểu Chu Thị Hồng Thái đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu có lộ trình bố trí vốn đầu tư để xây dựng, nâng cấp trụ sở làm việc nhờ công vụ cho các đơn vị hành chính mới hình thành, ưu tiên địa bàn khó khăn, chưa tự cân đối được ngân sách.
Đồng thời ban hành hướng dẫn thống nhất về quản lý, sử dụng trụ sở dôi dư có thể chuyển đổi công năng phục vụ công cộng, cộng đồng như là trạm y tế, nhà văn hóa, trung tâm học tập cộng đồng.
