Mùa hoa tam giác mạch Hà Giang tháng mấy luôn là câu hỏi mà nhiều người yêu Hà Giang, muốn tìm ở Hà Giang một nét đẹp mới khác hẳn so với cảnh núi non hùng vĩ vốn có, muốn tìm hiểu. Liệu khi ấy, Hà Giang có thực sự đẹp như trong tranh, hay chỉ là lời mà những kẻ yêu Hà Giang thốt ra dù cảnh sắc ra sao thì họ vẫn yêu Hà Giang như một lẽ tự nhiên.
Hà Giang không chỉ nổi tiếng bởi những con đèo quanh co, hiểm trở; cảnh núi non hùng vĩ; bởi sự đôn hậu, chân chất, mộc mạc của người dân vùng cao, mà Hà Giang còn khiến người ta yêu bởi những rừng hoa tam giác mạch trải dài đến tận chân trời.
Từ tháng 10 -12 dương lịch hàng năm là thời điểm hoa tam giác mạch nở rộ. (Ảnh Cao Anh Tuấn)
Hỏi rằng mùa hoa tam giác mạch Hà Giang tháng mấy nở thì câu trả lời chính là vào cuối tháng 10, đầu tháng 11 là khoảng thời gian hoa nở rộ nhất. Không phải là một vài địa điểm, mà khắp Hà Giang, khi này hoa nở bung khắp nơi trên cao nguyên sỏi đá. Từ ven đường, cho đến đường vào trong làng bản, từ đỉnh núi cao cho đến sau trong thung lũng đều phủ một màu trắng hồng, tinh khôi của loài hoa đầy bình dị – tam giác mạch.
Ít ai biết rằng loài hoa có cánh chụm lại chóp nón giống như hình tam giác, bởi thế cái tên tam giác mạch ra đời. (Ảnh Cao Anh Tuấn)
Sở dĩ loài hoa này có tên là tam giác mạch là theo câu truyện xưa. Khi nàng Tiên Ngô, Tiên Lúa đi gieo hạt nơi hạ giới, mày trấu, mày ngô theo đó rải khắp các khe núi. Sau khi lúa ngô lớn lên, người ta thu hoạch rồi mang về ăn, thế nhưng lâu dần, lương thực cũng cạn, mà vụ mùa mới chưa tới, đói kéo dài. Người dân bèn kéo nhau đến khe núi, kiếm thức ăn, thế nhưng, đến nơi, ai cũng ngỡ ngàng trước rừng hoa li ti, trải dài bất tận. Họ bèn đem về, tách hạt về ăn, lạ thay, chúng ngon chẳng kém gì ngô, gạo. Bởi này lên từ mày lúa, mày ngô (mạch), với những cánh hoa chụm lại thành chóp nón giống như hình tam giác, bởi thế mà cái tên tam giác mạch ra đời.
Hoa có màu trắng - hồng - đỏ tím. (Ảnh Cao Anh Tuấn)
Hoa khi mới nở hoa mang trong mình màu trắng tinh khôi, hiền dịu, khi rồi hoa chuyển dần sang màu hồng nhạt rồi ánh tím, khi chín chuyển sang màu đỏ thậm, đến khi tàn, hoa chuyển sang màu đen. Khi này cũng chính là thời điểm mà người dân thu hoạch về để làm bánh tam giác mạch, nấu cháo…., hay làm rượu. Rượu hoa tam giác mạch rất thơm, nhưng để lâu sẽ bị chua, do vậy, người dân thường trộn cùng với ngô rồi mới nấu thành rượu.
Rượu làm từ hoa tam giác mạch rất thơm. (Ảnh Cao Anh Tuấn)
Cùng với cảnh núi non hùng vĩ, những con đường hiểm trở thì tam giác mạch đã trở thành cảm hứng thu hút nhiều du khách đến với vùng cao Hà Giang. Không chỉ du khách trong nước, những bạn trẻ mê khám phá những cung đường hiểm trở, quanh co nhưng đầy hùng vĩ của Hà Giang, mà những du khách quốc tế cũng tìm đến với Hà Giang, thích thú với vẻ đẹp đầy kì diệu của loài hoa bình dị này. Không chỉ vậy, những rừng hoa tam giác mạch, phủ kín đất trời Hà Giang còn khiến cho bao nhà nhiếp ảnh mê mẩn bởi vẻ đẹp bình dị mà cũng hết sức lãng mạn của hoa tam giác mạch giữa núi rừng Hà Giang hùng vĩ.
(Ảnh: Cao Anh Tuấn)
Đến thăm mùa hoa tam giác mạch, du khách còn thể bắt gặp những hình ảnh em bé dân tộc mông, chân trần, lưng đeo gù tre, tay dắt em nhỏ, ra đồng làm đỡ mẹ, hay những khuôn mặt ngây thơ, non nớt của các em bé ngủ gật trên lưng mẹ, miệng hơi nhoẻn cười như đang mơ một giấc mơ thật đẹp. Tiếng cười giòn tan, tinh nghịch của những đứa em trẻ thơ giữa những cánh đồng hoa tam giác mạch rộng lớn, cũng hết sức lạ lùng, tưởng lạ mà lại hết sức quen thuộc, khiến người du khách như trở về với thời thơ trẻ của nhiều năm về trước.
(Ảnh: Cao Anh Tuấn)
Ngày xưa, khi những cánh đồng hoa tam giác mạch là một trong những nguồn lương thực, cứu đói cho người dân từ bao nhiêu năm qua, thì bây, khi cuộc sống đã đi vào ổn định hơn, hoa tam giác mạch lại trở thành một trong những điểm thu hút du lịch, góp phần phát triển kinh tế cho Hà Giang. Chính bởi vậy, mà hoa tam giác mạch đã trở thành một phần không thể thiếu của người dân nơi đây.
(Ảnh: Cao Anh Tuấn)
Những cánh đồng hoa tam giác mạch nở rộ mênh mông trên khắp cao nguyên đá, những cánh hoa hồng, trắng tươi đẹp như điểm sắc, như màu da cô gái Hà Giang, khiến người ta mê mẩn mãi chẳng dứt. Chính vì thế, mà người ta mới truyền tai nhau rằng, chỉ cần nhắc đến tam giác mạch, là hình ảnh về Hà Giang sẽ hiện ra trước mắt.