Làm nghề phiên dịch, bạn cần biết điều gì?

Thảo Huyền

Nghề phiên dịch đang là công việc có nhu cầu cao trên thị trường tuyển dụng lao động hiện nay. Các quốc gia có sự giao lưu về kinh tế, chính trị, văn hóa... rất cần những người thông thạo song ngữ để kết nối quá trình làm việc.

Thời đại toàn cầu hóa, biết thêm một hay nhiều ngôn ngữ khác là xu hướng tất yếu nếu bạn muốn thành công trong công việc hay trong cuộc sống. Đó sẽ là “cánh cửa mở” giúp bạn có thể làm việc và kết nối đa quốc gia. Tại các tập đoàn đa quốc gia hoặc có yếu tố nước ngoài, nhân viên đều có thể giao tiếp bằng ngoại ngữ với nhau. Hiểu biết ngoại ngữ còn giúp bạn có thể làm thêm một nghề nữa đó là phiên dịch. Tuy nhiên, để trở thành một phiên dịch viên chuyên nghiệp thì cần rất nhiều yếu tố. Cùng tìm hiểu những điều sau nếu bạn muốn theo đuổi công việc này nhé.

Trình độ sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ và ngoại ngữ tốt                             

Để giao tiếp bằng ngoại ngữ bạn chỉ cần biết là đủ nhưng để theo đuổi nghề phiên dịch thì phải có trình độ và kỹ năng cao hơn. Đó là nắm vững cách phát âm, cách nghe và hiểu thật chuẩn xác, linh hoạt cả ngôn từ mẹ đẻ và ngôn ngữ phiên dịch. Khi bạn sử dụng tiếng Việt phong phú và chính xác bạn mới có thể chuyển ngữ thành công. 

Ngoài ra, am hiểu và nắm vững cả từ ngữ địa phương, các từ chuyên ngành mới nắm rõ được ý đồ của người nói, hoặc của văn bản để truyền đạt thông tin chính xác đến đối phương. Học và sử dụng ngoại ngữ là cả một quá trình dài nỗ lực rèn luyện nghiêm túc và chăm chỉ. Nếu muốn theo đuổi công việc này thì bạn cần có sự kiên trì.

Am hiểu kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực hoạt động

Để việc truyền đạt thông tin chính xác và linh hoạt, bạn cần có kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực làm việc. Chẳng hạn, người phiên dịch trong các dự án về giáo dục, y tế, các tổ chức cứu trợ đa quốc gia, phi lợi nhuận… thì phải nắm kiến thức về từng lĩnh vực và hiểu được vấn đề theo chiều sâu để truyền tải thông tin chính xác nhất.

Bên cạnh đó, hiểu được đặc thù nghề nghiệp, môi trường làm việc hoặc cá nhân mình theo để phiên dịch cũng là điều cần thiết. Nó sẽ giúp bạn làm việc thuận lợi hơn và chuyên nghiệp hơn trong các tình huống.

Hiểu thêm về các kiến thức tổng thể

Để theo đuổi nghề phiên dịch, am hiểu về kiến thức chuyên môn chưa đủ, bạn cần có nền tảng tri thức phổ quát.

Phiên dịch là công việc đòi hỏi kiến thức tổng thể, bao gồm nền tảng văn hóa, đặc trưng quốc gia vùng miền, kiến thức chung về tình hình kinh tế, chính trị và các sự kiện xảy ra xung quanh, khu vực, thậm chí trên thế giới. Những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu biết và có kỹ năng để khi đối phương (hoặc các bên) bàn về nó trong các cuộc trò chuyện thì bạn vẫn theo được. Điều này giúp bạn trở thành một phiên dịch viên chuyên nghiệp, có hiểu biết và dễ dàng chinh phục nhà tuyển dụng việc làm

Khả năng tư duy, phân tích và tổng hợp thông tin

Bên cạnh 3 điều quan trọng trên thì yếu tố này cũng rất cần thiết cho một người muốn trở thành phiên dịch giỏi. Khả năng tư duy tốt giúp bạn nắm được và truyền tải hết được nội dung cần thiết và hàm ý của hai bên thật chính xác và dễ hiểu, giúp cho các cuộc trao đổi diễn ra dễ dàng thuận lợi. Kỹ năng này của một người phiên dịch còn giúp các bên giao tiếp hiệu quả, súc tích hơn nhờ biết phân tích chọn lọc thông tin, hàm ý chuẩn xác nếu như người nói mắc lỗi diễn đạt.

Tự tin, làm chủ được cảm xúc

Bạn sẽ không thể trở thành một phiên dịch giỏi, chuyên nghiệp khi bạn thiếu đi sự tự tin, năng động và làm chủ tốt cảm xúc của mình. Luôn tự tin, giữ thái độ nghiêm túc, làm chủ được cảm xúc của mình để làm đúng vai trò của mình.

Một người phiên dịch cần có sự khách quan, không thể hiện ý kiến cá nhân hay cảm xúc của mình trong khi truyền đạt lại lời người khác. Luôn giữ sự bình tĩnh, tự tin, không nóng giận, hay nói lời miệt thị lại đối tượng mình phiên dịch trong các cuộc trò chuyện của họ với người khác chỉ vì trái quan điểm của mình.

Trải nghiệm

Sẽ thật tuyệt vời nếu như bạn có sự trải nghiệm từ thực tế cuộc sống, công việc mang lại. Sự trải nghiệm giúp bạn hiểu được mọi vấn đề, từ cách nghe hiểu ý nghĩa sâu xa của vấn đề cần truyền đạt. Sự trải nghiệm này xuất phát từ cách bạn quan sát, lắng nghe và đã từng trải qua. Nó giúp bạn vững tin, chủ động xử lí tốt các tình huống ngay cả khi nằm ngoại dự kiến. Sự trải nghiệm cũng giúp bạn biết tiết chế bản thân hơn, trở thành một phiên dịch viên tinh tế và có chiều sâu.

Bạn cũng nên lưu ý một số điểm sau nếu muốn thành một phiên dịch viên chuyên nghiệp:

Luôn chú ý đến ngoại hình: Trang phục, phụ kiện gọn gàng, sạch sẽ, phù hợp với dáng người và không gian khi làm việc. Nam giới cạo râu, tóc tai gọn gàng; nữ giới nên trang điểm nhẹ để luôn xinh hơn.

Nét mặt: Tự tin, vui vẻ, điềm tĩnh.

Cử chỉ: Lịch sự, văn minh và tinh tế. Không cắt ngang lời người khác và không cố thể hiện mình khi đang làm việc.

Nếu bạn yêu thích và muốn theo đuổi nghề phiên dịch thì đừng ngần ngại các khó khăn. Ngay từ bây giờ hãy bắt đầu hành trình chinh phục nó. Đây cũng là một công việc khá thú vị cho những người giỏi ngoại ngữ, tự tin, linh hoạt, thích giao tiếp và yêu thích sự kết nối cho mọi người từ các quốc gia với nền văn hóa khác nhau.

Đặng Hảo