Sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều có thể gây hại cho não bộ của trẻ?

Thảo Huyền

Trẻ dùng thiết bị điện tử dưới mọi hình thức, bao gồm TV, máy tính và điện thoại thông minh, có thể ảnh hưởng đến cảm xúc, học tập, suy nghĩ và cư xử, mới đây nhất là não bộ. Vì vậy bạn cần giúp con có thói quen sử dụng thiết bị điện tử lành mạnh ngay từ sớm.

1. Nghiên cứu về tác hại của thiết bị điện tử đối với trẻ nhỏ

Theo một nghiên cứu mới, trẻ dùng thiết bị điện tử trên 1 giờ mỗi ngày có thể bị rối loạn não bộ và kém phát triển hơn những đứa trẻ không sử dụng thiết bị điện tử. Có khả năng nguyên nhân không phải do thiết bị điện tử, mà là trẻ không còn dành thời gian chơi trò vận động và tương tác với người thực sự, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển trí não.

Đây là nghiên cứu mới nhất trong rất nhiều nghiên cứu được thực hiện vài năm qua về những tác hại của việc sử dụng thiết bị điện tử quá mức ở trẻ em, bao gồm giảm khả năng tập trung, tăng động, rối loạn tăng động giảm chú ý (Attention-deficit hyperactivity disorder - ADHD), hành vi hung hăng, khó ngủ, tăng cân và thói quen không lành mạnh.

Cụ thể, các nhà nghiên cứu đã sử dụng máy MRI để quét não của 47 bé trai và gái khỏe mạnh từ 3 - 5 tuổi, chưa có đứa trẻ nào bắt đầu đi học mẫu giáo. Họ cũng cho bọn trẻ làm bài kiểm tra nhận thức để đo khả năng đọc viết và ngôn ngữ.

Trong khi đó, cha mẹ của những đứa trẻ tham gia khảo sát sẽ trả lời câu hỏi về tần suất trẻ dùng thiết bị điện tử, thời điểm sử dụng, nội dung thường xuyên hiển thị trên màn hình và liệu cha mẹ có tương tác với con khi bé đang chơi game hoặc xem video hay không.

Kết quả, so với những trẻ có ít hoặc không có thời gian sử dụng thiết bị điện tử, những trẻ dùng thiết bị điện tử hơn 1 giờ mỗi ngày mà không có sự tương tác của cha mẹ có:

  • Chất xám trong não kém phát triển. Chất xám rất quan trọng đối với sự phát triển ngôn ngữ, khả năng đọc viết và trí não.
  • Nhiều chất xám hỗn loạn. Điều này có nghĩa là não của trẻ không thể hoạt động nhanh chóng, bởi vì chất xám giúp não “giao tiếp” với chính nó và các bộ phận khác của cơ thể.
  • Kỹ năng đọc và ngôn ngữ trong các bài kiểm tra nhận thức kém.

Trẻ phát triển trí não

Lạm dụng thiết bị điện tử ảnh hưởng đến trí não của trẻ

2. Những điều cần lưu ý khi cho trẻ dùng thiết bị điện tử

Nhưng trước khi bạn tự trách mình vì đã cho phép đứa con 3 tuổi xem tập phim hoạt hình “Peppa Pig” trong khi bận nấu bữa tối, hãy lưu ý những điểm sau:

  • Nghiên cứu này rất nhỏ và kết quả chỉ là sơ bộ. Cần có thêm nhiều nghiên cứu trước khi các nhà khoa học đưa ra kết luận cuối cùng.
  • Nghiên cứu không chứng minh rằng thời gian trẻ dùng thiết bị điện tử gây ra các vấn đề với sự phát triển của não bộ. Có thể có các yếu tố tác động khác, chẳng hạn như môi trường sống, sự căng thẳng của cha mẹ và trình độ học vấn.
  • Một bác sĩ nhi khoa và nhà nghiên cứu lâm sàng giải thích rằng nguyên nhân khiến não kém phát triển có thể không phải là do thiết bị điện tử. Quá nhiều thời gian chăm chú vào màn hình sẽ hạn chế đến các hoạt động khác, chẳng hạn như vui chơi và nói chuyện, vốn rất quan trọng để giúp não trẻ em phát triển.

Bác sĩ của Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) nói rằng các bậc cha mẹ nên coi tin tức này như một cơ hội để nhân đôi các hoạt động ngoài thực tế cho con trẻ, nhằm xây dựng trí não. Những gợi ý bổ ích bao gồm đọc sách, ca hát, chia sẻ cảm xúc, sáng tạo, đi dạo và vui vẻ cùng nhau.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo hướng dẫn về thời gian trẻ dùng thiết bị điện tử và đặt ra kế hoạch lên mạng riêng cho gia đình mình, cũng như tìm hiểu các chiến lược để quản lý thời gian sử dụng thiết bị điện tử tại nhà. Cụ thể như sau:

  • Trẻ em dưới 2 tuổi: Rất hạn chế sử dụng thiết bị điện tử và chỉ mở khi có người lớn ở cạnh để cùng xem, nói chuyện và giải thích.
  • Trẻ từ 18 - 24 tháng: Nếu bạn muốn dạy trẻ dùng thiết bị điện tử, hãy chọn chương trình chất lượng cao và cùng xem với con, tránh để bé sử dụng một mình.
  • Trẻ em từ 2 - 5 tuổi: Giới hạn trẻ dùng thiết bị điện tử không quá 1 giờ mỗi ngày và cùng xem với con để tương tác, đảm bảo tính giáo dục và bổ ích, không có nội dung bạo lực. Đồng thời phải tìm các hoạt động thực tế khác cho con thực hiện nhằm lợi về thể chất và tinh thần.

thiết bị điện tử

Ba mẹ cần có sự kiểm soát về thời gian khi trẻ dùng thiết bị điện tử

Việc sử dụng các thiết bị thông minh phải phù hợp phong cách nuôi dạy con cái của bạn và không ảnh hưởng đến các giá trị gia đình. Khi được sử dụng tối ưu, chúng có thể nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày. Nhưng khi dùng không đúng cách hoặc thiếu suy nghĩ, tác hại của việc sử dụng thiết bị điện tử chính là thay thế nhiều hoạt động quan trọng như tương tác trực tiếp, mối liên kết gia đình, vui chơi ngoài trời, tập thể dục, thời gian nghỉ ngơi thật sự.

Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế Vinmec, Khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:

  • Quy tụ đội ngũ y bác sĩ hàng đầu về Nhi khoa: gồm các chuyên gia đầu ngành, có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
  • Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
  • Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
  • Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.

Thảo My