Đòi con trong bất lực
Tại bài “Cần giải quyết dứt điểm quyền được nuôi con theo phán quyết của tòa”, chúng tôi đã thông tin về trường hợp chị Hoàng Thị Thảo trú tại TDP số 5, phường Hải Lĩnh, thị xã Nghi Sơn, Thanh Hóa. Cụ thể: Năm 2022, chị Thảo kết hôn với anh Tạo (trú tại TDP Minh Sơn, phường Tân Dân, thị xã Nghi Sơn, Thanh Hóa). Sau khi về sống cùng gia đình chồng một thời gian, do nhiều áp lực, chị Thảo đã ly thân với anh Tạo và về sống cùng bố mẹ đẻ tại phường Hải Lĩnh, lúc này chị Thảo đã mang thai.
Ngày 29/6/2023, chị Thảo sinh con tại theo hình thức sinh mổ tại Bệnh viện Phụ sản tỉnh Thanh Hóa. Ngày 05/7/2023, trước khi chị Thảo được xuất viện, anh Tạo tự ý đã bế con gái (chưa được đặt tên) là trẻ sơ sinh về nhà mình tại địa chỉ TDP Minh Sơn, phường Tân Dân, thị xã Nghi Sơn. Phát hiện ra chồng đã đưa con về nhà chồng, do đang trong thơi gian ly thân chị Thảo đã theo về nhà anh Tạo, yêu cầu trả con gái sơ sinh để chị nuôi dưỡng nhưng gia đình anh Tạo không chịu trả con gái là trẻ sơ sinh về cho chị Thảo. Bất lực trước hành động của chồng, chị Thảo đã phải nhờ đến Tòa án nhân dân (TAND) thị xã Nghi Sơn để đòi quyền được nuôi con.
Bản án đầu tiên của Tòa án Nhân dân thị xã Nghi Sơn như một cái phao cứu vớt tinh thần người mẹ trẻ. Chị Thảo trông chờ, hi vọng pháp luật, sự công tâm, nghiêm minh, trách nhiệm và cả lòng trắc ẩn của gia đình nhà chồng, sẽ trả đứa con thơ vừa chào dời trở về cho chị. Bảy ngày, mười ngày, nửa tháng rồi đến nửa năm chị Thảo vẫn chờ, vẫn kỳ vọng như vậy. Thế nhưng, cuối cùng Chi cục Thi hành án thị xã Nghi Sơn vẫn không hoàn thành nhiệm vụ giao con cho mẹ, Gia đình anh Tạo đã bất chấp các quy định của pháp luật, bất chấp quyền lợi của con trẻ, không hợp tác trong mọi tình huống, cố tình chia cắt mẹ con chị Thảo.
Không buông tay, chị Thảo yêu cầu ly hôn và tiếp tục đòi quyền nuôi con. Tại hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm, Tòa án Nhân dân thị xã Nghi Sơn và tòa án Nhân dân tỉnh Thanh Hóa tiếp tục tuyên xử cho chị Thảo được quyền nuôi con chung.
Vẫn mang theo những kỳ vọng về sự công bằng, nghiêm minh và trách nhiệm của những người thực thi pháp luật, người mẹ trẻ tiếp tục chờ đợi để đón con gái về với mình. Nhưng những kỳ vọng, niềm tin cứ dần bị rơi vào bất lực khi chồng cũ và gia đình vẫn bất chấp, không chịu trả con về cho chị.
Từ ngày sinh con cho đến thời điểm hiện tại (tháng 8/2024), chị Thảo chưa được chăm sóc con một ngày. Cháu bé con giá chị Thảo hiện cũng đã được hơn một năm tuổi nhưng hiện vẫn chưa được đặt tên. Nỗi đau của một người mẹ để mất con khỏi vòng tay từ lúc lọt lòng, sự thiệt thòi của một đứa trẻ trước hành động bất chấp pháp luật của người lớn liệu những người thực thi pháp luật có nhìn thấy hay cố tình đây qua đẩy lại trước nỗi đau của người trong cuộc (?!)
Những lần thi hành án thất bại
Trong hành trình đi đòi con của người mẹ trẻ Hoàng Thị Thảo cho đến thời điểm này không thể không nhắc đến vai trò của Chi cục Thi hành án thị xã Nghi Sơn dù rằng bản án vẫn chưa thể thực hiện. Hành trình đó bắt đầu từ bản án khẩn cáp tạm thời ngày 07/7/2023 của Tòa án Nhân dân thị xa Nghi Sơn. Cụ thể:
Ngày 07/7/2023, TAND thị xã Nghi Sơn ra quyết định số 01/2023/QĐ- ADBPKCTT quyết định giao con là trẻ sơ sinh cho chị Hoàng Thị Thảo là mẹ đẻ nuôi dưỡng theo quy định tại điều 115 của Bộ luật Tố tụng dân sự; buộc anh Nguyễn Đức Tạo phải giao con là trẻ sơ sinh cho chị Hoàng Thị Thảo trực tiếp nuôi dưỡng.
Trên cơ sở đó, ngày 07/7/2023, Chi cục Thi hành án Dân sự thị xã Nghi Sơn ra Quyết định số 673/QĐ- CCTHADS (quyết định cho thi hành án đối với anh Nguyễn Đức Tạo) với nội dung buộc anh Nguyễn Đức Tạo phải giao con là trẻ sơ sinh cho chị Hoàng Thị Thảo trực tiếp nuôi dưỡng
Tuy nhiên anh Tạo cố tình giữ con, không chịu giao cho mẹ đẻ là chị Thảo, buộc CCTHADS thị xã Nghi Sơn phải ra quyết định cưỡng chế THA đối với anh Tạo. Tuy nhiên việc thực hiện cưỡng chế là rất khó, vì đây là một cháu bé sơ sinh nên phải rất cẩn trọng trong từng hành động. Vì vậy việc cưỡng chế đã không thành công.
Tiếp tục ngày 13/07/2023, TAND thị xã Nghi Sơn tiếp tục ra quyết định giải quyết khiếu nại về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của anh Tạo. Theo đó quyết định của TAND thị xã Nghi Sơn nêu rõ: không có cơ sở chấp nhận đơn kháng án của anh Nguyễn Đức Tạo về việc yêu cầu TAND thị xã Nghi Sơn thu hồi quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2023/QĐ-ABPKCTT ngày 07/7/2023 của TAND thị xã Nghi Sơn và tiếp tục yêu cầu các bên liên quan cháp hành quyết định số 01 của TAND thị xã Nghi Sơn.
cơ quan thực thi pháp luật ở thị xã Nghi Sơn cũng bất lực trước “độ lì” của anh Tạo. Vì lý do này nên ngày 18/7/2023, CCTHADS thị xã Nghi Sơn đã mời đại diện các cơ quan đoàn thể cùng đại diện chính quyền địa phương phường Tân Dân, phường Hải Lĩnh và đại diện gia đình hai bên anh Tạo, chị Thảo tham gia buổi đối thoại trực tiếp tại UBND phường Tân Dân.
Theo thông báo số 964/BC- CCTHADS ngày 28/8/2023 của CCTHADS Nghi Sơn gửi chị Thảo nêu rõ: Tại buổi làm việc, ý kiến các cơ quan đoàn thể đều thống nhất với Quyết định số 01/2023/ADBPKCTT ngày 07/7/2023 của TAND thị xã Nghi Sơn. Đồng thời theo thông báo gửi chị Thảo, CCTHADS Nghi Sơn cũng đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm thi hành án đối với anh Tạo.
Tuy nhiên anh Tạo vẫn không hợp tác và không thực hiện việc giao con cho thị Thảo theo quyết định của TAND thị xã Nghi Sơn. Vì thế, CCTHADS thị xã Nghi Sơn đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với anh Tạo và chuyển hồ sơ về vụ việc về CCTHADS tỉnh Thanh Hóa để giải quyết theo thẩm quyền.
Theo đơn ly hôn của chị Thảo, tại bản án số 52/2023/HNGD-ST ngày 27/10/2023, Tòa án Nhân dân thị xã Nghi Sơn tuyên xử cho chị Hoàng Thị Thảo được ly hôn với anh Nguyễn Đức Tạo và giao cháu bé sinh ngày 30/6/2023 là con chung của chị Thảo và anh Tạo cho chị Thảo nuôi dưỡng. Anh Tạo không phải cấp dưỡng nuôi con và được quyền đi lại thăm nom con chung.
Tại bản án phúc thẩm số 04/2024/HNGD-PT Ngày 25/01/2024, Tòa án Nhân nhân tỉnh Thanh Hóa tiếp túc tuyên xử không chấp nhận kháng cáo của anh Nguyễn Đức Tạo về việc xem xét bệnh án, giám định sức khỏe và đề nghị được trực tiếp chăm sóc nuôi dưỡng con chung; chấp nhận kháng cáo của chị Hoàng Thị Thảo về việc yêu cầu anh Tạo cấp dưỡng nuôi con.
Tuy nhiên, cũng như việc thực hiện quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của Tòa án Nhân dân thị xã Nghi Sơn, lần này, Chi Cục thi hành án Dân sự thị xã tiếp tục thục hiện theo quy trình nhưng việc giao con cho chị Thảo đến thời điểm này vẫn chưa thể thưc hiện dù bản án đã được tuyên cách đây 8 tháng. Dù vậy, cho đến thời điểm hiện tại, chi cục thi hành án dân sự thị xã Nghi Sơn vẫn chưa thực hiện việc cưỡng chế thi hành án.
Cần một giải pháp để cháu bé được về với mẹ
Có thể nói, về tình, về lý, vụ việc tranh chấp quyền nuôi con trong vụ án rất minh bạch rõ ràng. Quyền tối thiểu của một đứa trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, trẻ dưới 2 tuổi là được ở cùng mẹ, được mẹ trực tiếp nuôi dưỡng và chăm sóc. Thế nhưng trong trường hợp của mẹ con chị Thảo, trước sự trơ lì và bất chấp của anh Nguyễn Đức Tạo, Chi Cục thi hành án Dân sự thị xã Nghi Sơn liên tục thất bại.
Việc nhất quán trong việc tuyên xử vụ việc của mẹ con chị Hoàng Thị Thảo của tòa án Nhân dân thị xã Nghi Sơn và Tòa án Nhân dân tỉnh Thanh Hóa cho tháy sự công bằng, nghiêm minh của pháp luật, sự công tâm, trách nhiệm và nhân văn của những người xét xử. Nhưng việc liên tục thất bại trong việc thi hành án liên quan đến vụ việc của mẹ con chị Hoàng Thị Thảo đang đặt ra vấn đề cần phải có một biện pháp cụ thể, quyết liệt để thực hiện bản án, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật và quyền lợi của cháu bé liên quan trong vụ việc.
Trao đổi về vấn đề này với ông Trịnh Thái Bình, Chi cục trưởng Chi cục thi hành án dân sự thị xã Nghi Sơn, ông Bình cho biết: tại bản án phúc thẩm, chúng tôi cũng đã thực hiện tất cả các bước thi hành án theo đủng quy trình. Tuy nhiên anh Tạo vẫn cố chấp không chịu giao con cho chị Thảo. việc cưỡng chế rất khó vì đây là một đứa trẻ… chúng tôi cũng đã lập kế hoạch thực hiện cưỡng chế nhưng xét thấy không an toàn nên chúng tôi tạm dừng và chuyển hồ sơ vụ việc sang giai đoạn tố tụng.
Từ khi bản án có hiệu lực cho đến thời điểm hiện tại, anh Tạo đã hết quyền kháng án, đồng nghĩa với việc anh Tạo chấp nhận phán quyết của tòa phúc thẩm nhưng vẫn cố tình chây ì, không chịu thực hiệ bản án và có dấu hiệu chống đối việc thi hành án. Cũng chính vì vậy mà hơn một năm trôi qua, con giá chị Thảo vẫn chưa được về với mẹ, chưa được đặt tên. Vì quyền lợi chính đáng của cháu bé, đề nghị các cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa nghiêm túc xử lý vụ việc đúng theo quy định của pháp luật. Dự luận chờ kết quả cuối cùng về vụ việc này.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc
PV