Sắc màu chợ phiên Lai Châu

Thảo Huyền

Chợ phiên Dào San - phiên chợ của 8 xã biên giới huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu đã trở thành nơi giao lưu, trao đổi hàng hóa mang nhiều nét đặc trưng của chợ vùng cao Tây Bắc từ bao đời nay.

Chợ phiên Dào San họp vào chủ nhật hàng tuần, trước kia chỉ đơn thuần là nơi buôn bán, trao đổi hàng hóa của người đồng bào dân tộc vùng cao trong huyện Phong Thổ. Vài năm gần đây, phiên chợ thu hút một lượng khách du lịch tham quan, thưởng thức nét văn hóa đặc sắc của đồng bào vùng cao nơi đây nên phiên chợ cũng là nơi quảng bá du lịch địa phương.

Chợ Dào San hấp dẫn du khách bởi rực rỡ sắc màu 

Đến chợ, ngoài việc được hòa mình vào phiên chợ đậm đà bản sắc, người dân và du khách còn được khám phá nét độc đáo về văn hóa, ẩm thực của người dân vùng cao huyện Phong Thổ. 

Phiên chợ Dào San hấp dẫn người tham gia trước hết bởi rực rỡ sắc màu. Này là sóng váy của những phụ nữ Thái, Mông, Hà Nhì như những vườn hoa của núi rừng Tây Bắc đang đua nở. Này là màu sắc bắt mắt của những chõ xôi nếp cẩm tím thắm, những mớ rau cải rừng xanh mướt hay chùm quả đỏ mọng...

Góc bán gùi, quẩy tấu  

Chợ phiên còn hấp dẫn du khách bởi những âm thanh rộn rã náo nhiệt, sống động của giọng nói, tiếng cười, của réo rắt tiếng khèn, câu hát tìm bạn hay đôi khi chỉ giản dị là tiếng chim hót, tiếng ủng ẳng của những chú cún con, mèo con được gia chủ đem bán ở chợ phiên.

Đến phiên chợ ngoài các mẹ, các chị với mục đích bán hàng mưu sinh hoặc mua sắm, xem chợ còn có cả những em bé má đỏ au như táo chín, có em được mẹ gùi xuống chợ từ sớm tinh mơ nên đến chợ còn ngủ ngon lành trong quẩy tấu.

 Xôi ngũ sắc - đặc sản ở phiên chợ Dào San

Đến chợ phiên bạn sẽ vừa được thưởng thức nghệ thuật, còn có thể học và tìm hiểu thêm về nhiều lọa hình nghệ thuật đặc trưng của đồng bào Mông. Ngoài các màn biểu diễn như thổi khèn, múa khèn, còn có các làn điệu nhảy múa và hát các bài dân ca của đồng bào Thái và Hà Nhì.

Đối với những người biểu diễn lại nhạc cụ dân tộc tại phiên chợ Dào San, Đồn Biên phòng Dào San còn tiến hành việc duy trì mời biểu diễn và hỗ trợ kinh phí đi lại phục vụ cho hoạt động biểu diễn. Việc tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật là một phần không thể thiếu trong việc duy trì nét đặc sắc văn hóa dân tộc, từ khi bộ đội Biên phòng giúp địa phương quy hoạch lại bãi rác tự do và cải tạo nó trở thành một sân bê tông rộng rãi, sạch sẽ, là một "sân chơi" nghệ thuật phổ biến của đồng bào các dân tộc người dao, Thái, Hà Nhì, Mông mỗi khi đến với chợ phiên Dào San.

 Góc bày bán nông cụ sản xuất của bà con địa phương

Được biết, tong những năm qua, Đồn Biên phòng Dào San (thuộc Bộ đội Biên Phòng tỉnh Lai Châu) luôn chú trọng việc tuyên truyền, vận động các doanh nghiệp và các nhà hảo tâm ủng hộ để củng cố cơ sở vật chất ở khu chợ, thu hút những người có tài năng nghệ thuật dân tộc tham gia biểu diễn văn nghệ phục vụ du khách nhằm hướng tới mục đích giữ gìn bản sắc phiên chợ vùng cao, văn hóa du lịch cộng đồng ở khu vực biên giới. Bộ đội Biên Phòng và đồn Biên Phòng Dào San ngoài việc đảm bảo duy trì an ninh trật tự mỗi phiên chợ thì còn tiến hành vận động người dân tránh buôn bán các loại hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng hóa nhập lậu từ bên kia biên giới.

Một tiệm may ngay trong khuôn viên chợ 

Đồng thời, Đồn Biên phòng cũng tích cực tuyên truyền về tác hại của việc lạm dụng uống rượu ở khu vực bán thắng cố - nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của người vùng cao. Đồng bào đã hiểu ra và tự giác uống rượu có chừng mực, biết giữ gìn sức khỏe cho mình và giữ gìn nét đẹp của chợ phiên. 

Với sự vào cuộc tích cực của Bộ đội biên phòng vì bình yên cuộc sống, những năm qua phiên chợ vùng cao Dào San vẫn hoạt động với đa dạng đồng bào các dân tộc, mỗi dân tộc nói một thứ tiếng, nhưng dường như mọi người vẫn hiểu nhau rất rõ, yên tâm mua bán trao đổi hàng hóa trong sự bình yên, an toàn.

Những đổi mới từ phiên chợ này đang tạo đà cho phát triển du lịch cộng đồng nhưng duy trì và bảo vệ những nét văn hóa truyền thống từ lâu đời cũng là một việc làm hết sức cần thiết để phát triển giữ vững nét đặc sắc văn hóa riêng chỉ có ở vùng biên giới phía Bắc huyện Phong Thổ - Lai Châu. 

Bình Vy (t/h)