Hàng năm cứ vào thời điểm cuối hè, đầu thu là mùa của những trái thị vàng chín. Quả thị hình tròn, khi chưa chín có màu xanh. Nhưng khi chín thì có màu vàng, mọng nước, mùi thơm đặc trưng và thường chia thành 6 - 8 múi. Loại cây này được trồng nhiều ở các tỉnh miền Bắc và được người tiêu dùng mua về để trưng trong phòng cho thơm chứ ít khi ăn.
Đối với thế hệ 8X, đầu 9X sống ở các vùng nông thôn có lẽ chẳng lạ gì với những quả thị nhỏ bằng nắm tay, màu vàng ươm, căng mịn. Dù nhiều người cho rằng ăn quả thị không ngon vì có vị hơi ngọt, xen lẫn vị chát, nhưng chúng lại có mùi thơm phức nên mọi người thường mua thị về để thắp hương cho thơm hoặc chơi là chính.
Quả thị thường được để trong túi lưới cho dễ tỏa hương thơm. Ảnh: Internet
Ở Hà Nội, thị thuộc loại quả sang chảnh, khá hiếm. Ngoài chợ, thị có kích thước nhỏ bằng quả mận hậu được bán với giá 3.500-6.000 đồng/quả, loại thị to bằng nắm tay có giá 10.000-15.000 đồng/quả.
Đáng chú ý, để phục vụ giới nhà giàu sang chảnh, một số nơi còn bán set thị để trong giỏ mắt cáo với giá 150.000 đồng/set, thị để trong giỏ mây được bán với giá 200.000 đồng/set. Mỗi set thị này có từ 5-10 quả thị tùy loại.
Thị được đóng gói thành quà, được các chị em ưa chuộng. Ảnh: Internet
Thời điểm này, dù đang giữa hè với cái nắng như đổ lửa, nhưng quả thị sáp đã chín điểm. Thế nên, khoảng nửa tháng nay chị Liên bắt đầu gom thị sáp từ các mối về bán theo đơn đã đặt hàng của khách. Thường thì cứ 2-3 ngày chị trả đơn một lần tuỳ vào số lượng thị gom được nhiều hay ít.
Buổi sáng sớm, sau khi nhận hàng và chia đều hơn 300 quả thị sáp ra các túi nhỏ theo đơn khách đặt, chị Hoàng Thị Diệu Liên, bán trái cây online ở Kim Ngưu (Hai Bà Trưng, Hà Nội), khoe: “Chuyến thị hôm nay về nhiều gấp rưỡi chuyến về hôm thứ Hai, nhưng số hàng này vẫn không đủ để trả đơn khách đặt”.
Chị chia sẻ, ở Hà Nội khoảng chục năm trở lại đây những cây thị to dần vắng bóng. Song, vào thời điểm chớm thu thì thị chín vẫn xuất hiện nhiều ở ngõ chợ, hay những xe hàng rong trên phố. Dân buôn đa phần bán thị theo quả, cũng có người bán theo cân.
Thị sáp đầu mùa ở Hà Nội có giá khá đắt đỏ. Ảnh: internet
Song, chị cũng phải thừa nhận rằng, vì là thị đầu mùa, hàng khá hiếm nên giá cũng đắt đỏ. Theo đó, nếu vào chính vụ thị sáp như năm ngoái, giá chỉ dao động trong khoảng 5.000-7.000 đồng/quả tuỳ loại, còn bây giờ giá tới 15.000 đồng/quả vẫn “cháy hàng”.
Loại quả này chỉ để ngửi cho thơm chứ ít người ăn nên khách chỉ đặt mua 5-10 quả. Tính từ thứ 2 đến giờ chị đã bán hết 500 quả thị sáp, chị tiết lộ. Song, theo chị Liên, số lượng khách đặt mua từ sáng đến giờ còn khủng hơn. Chỉ chưa đầy một ngày mà lượng thị sáp khách đặt đã lên tới gần 600 quả.
“Mọi người đặt mua nhiều vì muốn có thị thơm thắp hương vào ngày mùng 1/6 âm lịch. Do đó, khách ồ ạt đặt. Tôi sợ không gom đủ thị nên đã chốt không nhận thêm đơn của khách nữa”, chị nói.
Chị Đào Thị Bích, đầu mối bán nông sản online ở Định Công (Hoàng Mai, Hà Nội) cũng thừa nhận, dù giá thị đầu mùa khá đắt đỏ nhưng chị vẫn khách vẫn ồ ạt đặt mua. Một tuần, chị gom từ khắp các mối có thị ở Hà Nội, Nam Định,... vẫn không đủ hàng bán.
Như tuần trước, chị gom cả bán hết hơn 1.000 quả. Tuần này có ngày mùng 1/6 âm lịch, dự kiến lượng thị bán ra khoảng 1.500 quả.
“Khách phải đặt ít nhất 5 quả tôi mới nhận đơn để tiện công ship. Song, đa phần khách đặt 10-15 quả”. Chị nói và cho biết, tầm này đầu mùa, thị chín vàng khá hiếm, nên hàng thường về loại chín bánh tẻ - kiểu hanh hanh nửa vàng nửa xanh, khách mua về để 1-2 ngày sau sẽ chín vàng ươm, thơm ngào ngạt và cũng để được lâu hơn.
.jpg)
Thị - loại quả khá phổ biến ở vùng quê Việt nhưng lại là hàng hiếm ở Hà thành. Ảnh: internet
Không chỉ trưng cho đẹp và thơm, theo kinh nghiệm dân gian, với loại thị tròn, khi quả chín vàng, chỉ cần nắn nhẹ cho mềm vỏ là có thể ăn. Còn trong đông y, thị được làm thuốc chữa các bệnh như: sốt nóng, ngộ độc, nôn mửa, mẩn ngứa, lở loét, dị ứng, mụn nhọt, táo bón, đầy bụng…
Là thế hệ 9X, chưa biết nhiều về loại quả quê này nhưng chị Dương Lan Anh, nhân viên văn phòng, khá thích thú khi được bạn trai tặng một giỏ thị. Chị Lan Anh bộc bạch: “Tôi chỉ biết và nghe kể về quả thị qua truyện Tấm Cám, bây giờ mới được hít hà mùi thơm. Loại quả này đúng là gây thương nhớ, hương thơm như một loại tinh dầu có tác dụng trấn tĩnh, giảm căng thẳng và thư giãn”
