Đó là chia sẻ của đồng chí Nguyễn Văn Phong, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội, Phó Chỉ huy trưởng Thường trực Sở Chỉ huy phòng, chống dịch COVID-19 TP Hà Nội khi trao đổi với phóng viên chiều 10/9.
5 kết quả nổi bật trong công tác phòng, chống dịch
Phó Bí thư Thành uỷ Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho biết, đợt bùng phát dịch thứ 4 xảy ra từ 27/4, lúc đó Hà Nội đang ở điều kiện tất cả 8 tỉnh xung quanh đều có dịch. Người nhập cảnh vẫn đang tiếp tục về và xuất hiện nhiều chùm ca bệnh phức tạp. Đến đầu tháng 5 tình hình dịch bệnh phức tạp với nhiều nguy cơ từ trong nội tại đến các tỉnh quanh Hà Nội, áp lực các chuyến bay giải cứu về phải cách ly. Mật độ di chuyển lớn vì Hà Nội là đầu mối giao thông trọng điểm quốc gia nên hằng ngày có hàng chục nghìn lượt người qua lại do đó buộc giãn cách xã hội linh hoạt có lúc theo Chỉ thị 15 và thực hiện Chỉ thị 16 từ 24/7. Đến nay, trải qua tròn 50 ngày với 4 đợt giãn cách.
Việc áp dụng biện pháp giãn cách và phải kéo dài là tình thế bắt buộc nhằm bảo vệ sức khỏe và an toàn tính mạng của người dân, nhất là khi nguy cơ dịch bệnh còn cao, trong khi lượng vắc-xin được phân bổ không đủ để tạo miễn dịch cộng đồng. Cho đến trước ngày 2/9, Hà Nội mới được phân bổ 2,9 triệu liều và thực tế số vắc-xin về kho của thành phố mới có 2,4 triệu liều; số người trong độ tuổi được tiêm vắc-xin cũng mới chỉ đạt 26,5%, chủ yếu là tiêm mũi 1.
Trong tình thế ấy, biện pháp giãn cách xã hội mặc dù rất khó khăn, nhưng đã phát huy, đem lại hiệu quả, được lãnh đạo Trung ương, các chuyên gia, dư luận và người dân ghi nhận, đánh giá cao.
Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội chỉ rõ 5 kết quả nổi bật trong công tác phòng, chống dịch của TP Hà Nội từ khi đợt dịch thứ 4 bùng phát đến nay như sau:
Thứ nhất, cho đến hôm nay (10/9), số ca mắc trên địa bàn Hà Nội đang có chiều hướng giảm, số ca mắc trong cộng đồng cũng giảm dần. Nếu như ở giai đoạn 1 giãn cách xã hội, số ca mắc trong cộng đồng chiếm khoảng 50%; trong giai đoạn 2 và nửa đầu giai đoạn 3, số ca mắc trong cộng đồng chiếm khoảng 30%; thì đến cuối giai đoạn 3 đến nay, số ca mắc trong cộng đồng đã giảm xuống 8,7%. Những ngày gần đây, bình quân mỗi ngày có 30-40 ca, nhưng chủ yếu là các ca mắc trong khu cách ly, phong tỏa.
Về công tác điều trị, với quan điểm nhất quán của Hà Nội ngay từ đầu chống dịch, đó là không để F1, F0 phải cách ly, điều trị tại nhà. Quan điểm này sẽ tiếp tục thực hiện trong thời gian tới. Tất cả các F0 đều được chữa trị tại bệnh viện. Tất cả F1 đều được cách ly tập trung. Để nâng cao năng lực y tế, Hà Nội đã phối hợp chặt chẽ với các bệnh viện trung ương, huy động các bệnh viện tư nhân cùng vào cuộc; nâng cao năng lực của tất cả các cơ sở y tế của thành phố, từ các bệnh viện đến các trạm y tế.
Hà Nội cũng xây dựng phương án cao, dự kiến có tới 40 nghìn F0, đã giao nhiệm vụ cho các cơ sở y tế chuẩn bị phương án này. Hiện nay, thành phố đang kích hoạt và vận hành cơ chế có 10.000 F0, nhưng đã có 14.600 giường bệnh để thu dung, điều trị thể nhẹ (tầng 1). Còn tầng 2, tầng 3 đã kích hoạt 2.000 giường. Chưa kể số giường bệnh của Bộ Y tế giao nhiệm vụ cho các bệnh viện tuyến Trung ương hỗ trợ Hà Nội 2.500 giường ở tầng 3. Hà Nội cũng cho sửa chữa, nâng cấp hệ thống oxy của tất cả các bệnh viện thuộc thành phố, bảo đảm đáp ứng yêu cầu điều trị cho 40.000 người bệnh. Đáng chú ý, tất cả các cơ sở thu dung, điều trị F0 thể nhẹ đều vận hành trên cơ sở sử dụng các nhà tái định cư, chung cư thương mại, các cơ quan doanh nghiệp trên địa bàn, không phải xây mới. Duy nhất chỉ có bệnh viện dã chiến của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội (tại quận Hoàng Mai) là phải xây mới.
Thành phố cũng đã nâng cấp hệ thống y tế tuyến cơ sở, trung tâm y tế, trạm y tế phường, xã, thị trấn; kích hoạt đội ngũ bác sĩ tình nguyện đang công tác tại các bệnh viện của thành phố và các tỉnh, thành phố xung quanh, cũng như các y, bác sĩ về hưu... với hơn 1.000 người tham gia mạng lưới Thầy thuốc đồng hành; đã đào tạo, tập huấn cho hơn 300 y, bác sĩ để tư vấn, hỗ trợ người bệnh.
Về cơ sở cách ly, Hà Nội đang chuẩn bị ở mức 118.000 chỗ cho cách ly F1; đã có quyết định thành lập, đang vận hành trên 40.000 chỗ... và toàn bộ các khu cách ly tập trung cũng không phải xây mới, mà tận dụng các khu nhà ở chưa đưa vào sử dụng, trường học, ký túc xá... Hiện nay, thành phố mới sử dụng chưa đến 9% công suất. Thành phố cũng giao các quận, huyện, thị xã (trừ 4 quận nội đô) phải chủ động xây dựng các khu cách ly tập trung của mình, với công suất từ 1.000-5.000 chỗ.
“Cái được lớn nhất trong thời gian vừa qua là thành phố đã khống chế cơ bản dịch bệnh. Nâng cao năng lực, chuẩn bị ở mức cao của ngành Y tế để sẵn sàng đối phó với dịch bệnh ở mức cao hơn” – đồng chí Nguyễn Văn Phong nêu rõ.
Thứ hai, Hà Nội khác với các địa phương khác, mặc dù thực hiện Chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, nhưng Hà Nội không đóng cửa siêu thị, chợ dân sinh, chỉ đóng cửa các chợ cóc và điều chỉnh lại hoạt động của các chợ dân sinh, các siêu thị và cửa hàng tiện ích, đảm bảo yêu cầu giãn cách phòng, chống dịch. Chính vì thế, việc cung cấp nhu yếu phẩm, thuốc chữa bệnh trong 50 ngày giãn cách vừa qua không bị đứt gãy. Qua đó, tạo điều kiện cho sản xuất nông nghiệp của Hà Nội cũng như các tỉnh khác tiếp tục được duy trì. Các mặt hàng thiết yếu đảm bảo cung cấp cho người dân, không có hiện tượng tăng giá, ép giá, khan hiếm diện rộng.
Thứ ba, về đảm bảo an sinh xã hội, bên cạnh việc thực hiện các chính sách của Trung ương, thành phố Hà Nội đã ban hành chính sách riêng để bao phủ thêm các nhóm đối tượng chưa được Trung ương quy định (với 10 nhóm đối tượng, 12 nhóm chính sách). Cùng với đó, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội cũng quan tâm, chăm lo hỗ trợ nhiều lần, cho nhiều đối tượng chính sách trong suốt đợt dịch vừa qua. Thành phố cũng giao Mặt trận Tổ quốc là đầu mối tiếp nhận và phân phối các mặt hàng hỗ trợ, để bảo đảm “không ai bị bỏ lại phía sau”.
Thứ tư, về đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội. Mặc dù là địa bàn rất phức tạp, nhưng an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố được đảm bảo.
Thứ năm, hệ thống chính trị ở cơ sở đã vào cuộc rất hiệu quả, đặc biệt là sự tham gia trực tiếp, tự nguyện, hiệu quả của người dân trong công tác phòng, chống dịch trên rất nhiều nội dung. Từ việc hỗ trợ, nhường cơm sẻ áo, chia sẻ với người dân có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn của mình; đến quyên góp ủng hộ Quỹ Vắc-xin, Quỹ Phòng chống COVID-19; tham gia trực tiếp vào công tác phòng, chống dịch, bảo vệ “vùng xanh”. Ngay từ đầu, khi dịch bệnh bùng phát thì vai trò của người dân đã thể hiện rất rõ, người dân thực sự là chủ thể, là chiến sĩ trong phòng, chống dịch... Nhờ đó, các “vùng đỏ” dần được thu hẹp, "vùng xanh" được mở rộng. Cho đến nay, Hà Nội chỉ còn 66 điểm cách ly.
Bên cạnh đó, Hà Nội đã tích cực ứng dụng công nghệ vào công tác phòng, chống dịch. Từ quận, huyện, thị xã xuống chi bộ, thôn, tổ dân phố đều khai thác các nhóm Zalo, Facebook để phục vụ công tác thông tin liên lạc, lãnh đạo, chỉ đạo điều hành... “Có thể khẳng định, tất cả các công việc thành phố triển khai theo chỉ đạo của Trung ương và sự chủ động của mình, hiện nay công tác phòng, chống dịch của thành phố đang đi đúng hướng, nhận được sự vào cuộc của đông đảo nhân dân; nhân dân đồng tình hưởng ứng; đặt niềm tin đối với chính quyền. Trên cơ sở đó, lãnh đạo thành phố cũng tự tin, kiên định và quyết tâm cao hơn nữa” – đồng chí Nguyễn Văn Phong nêu rõ.
Không thể và không nên giãn cách mãi
Tuy nhiên, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho rằng, qua quá trình tổ chức phòng, chống dịch nhận thấy một số mục tiêu chưa đạt, vẫn còn hiện tượng chưa đồng đều, chưa quyết liệt, chưa hiệu quả ở một số nơi, để xảy ra hiện tượng “chặt ngoài, lỏng trong”. Lượng người ra đường ở nơi thực hiện Chỉ thị số 16/CT-TTg vẫn còn đông, chưa bảo đảm mục tiêu giãn cách xã hội, còn hiện tượng chủ quan, lơ là.
Đồng chí Nguyễn Văn Phong cho biết, tất cả phương pháp phòng, chống dịch của Hà Nội khi đưa ra đều có sự tham khảo các chuyên gia đầu ngành, chuyên gia dịch tễ học. Điều này được đưa ra sau khi ghi nhận thực tế tại từng địa điểm để có căn cứ thực tiễn đưa ra phương án thực hiện.
Tuy nhiên, nhận định tình hình dịch trên địa bàn vẫn còn phức tạp với điều kiện tự nhiên, dân số trong nội thành còn cao, không gian chật hẹp. Dịch đã tấn công vào các chuỗi cung ứng siêu thị, chợ đầu mối, shipper, khu công nghiệp, chợ dân sinh, lái xe luồng xanh…
“Hà Nội vẫn phải tạo điều kiện giao lưu hàng hoá nên nguy cơ dịch bệnh còn rất lớn. Không thể khẳng định Hà Nội không còn F0 ngoài cộng đồng. Vì thế, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Hà Nội tập trung quyết liệt, thần tốc xét nghiệm và tiêm vắc-xin cho toàn bộ người dân đến ngày 15/9. Đây là sự chỉ đạo đúng đắn. Với năng lực TP hiện tại đang được tăng lên nhưng để đảm bảo kế hoạch đề ra, Thủ tướng đề nghị 11 tỉnh, TP hỗ trợ Hà Nội để đẩy nhanh tiến độ lấy mẫu và tiêm vắc-xin. Hà Nội đang cố gắng thực hiện việc này để sớm đạt mục tiêu đề ra” - Phó Bí thư Thành uỷ Hà Nội nhấn mạnh.
Phó Bí thư Thành uỷ Nguyễn Văn Phong cho biết, Hà Nội không nên, không thể giãn cách xã hội mãi được. Đây là kinh nghiệm thực tiễn của thế giới cũng như của thành phố. Việc giãn cách hay nới lỏng phụ thuộc vào tình hình dịch tễ, về nguy cơ dịch bệnh của từng khu vực, từng địa bàn như thế nào.
Chính vì thế, việc chia thành 3 vùng là để tập trung chống dịch. Trong đó tập trung kiểm soát chặt Vùng 1- nơi được coi là “vùng đỏ” nguy cơ cao nhất. Thực tế với cách phân vùng này, các quận, huyện, thị xã thuộc Vùng 2 và Vùng 3 đã nới lỏng rất nhiều hoạt động, như tại huyện Quốc Oai đi kiểm tra sáng nay, các cửa hàng vật liệu xây dựng, kim khí đã mở cửa trở lại. Nhiều địa phương cũng đã cho phép các công trình xây dựng hoạt động trở lại. Hoạt động sản xuất nông nghiệp của bà con cũng tiếp diễn, nhất là trong bối cảnh đang thu hoạch vụ mùa.
Với năng lực hiện có và sự hỗ trợ của 11 tỉnh, thành phố, Hà Nội có thể tiêm được hơn 300.000 mũi tiêm/ngày, nên dự kiến số vắc-xin được phân bổ hiện tại sẽ được tiêm hết trong 1-2 ngày tới. Nếu được phân bổ đủ vắc-xin, thành phố hoàn toàn có thể tiêm xong 100% người dân từ 18 tuổi trở lên như mục tiêu đề ra. Mục tiêu xét nghiệm diện rộng cũng có thể được hoàn thành đúng thời hạn ngày 12/9.
Phó Bí thư Thành uỷ Hà Nội nhấn mạnh, để bảo vệ thành quả chống dịch thì hạn chế người ra đường là một trong những yếu tố rất quan trọng, góp phần hạn chế dịch lây lan. Các quy định của pháp luật về cơ bản đã có, nhưng bên cạnh những việc các cơ quan quản lý đang thực hiện (như cấp giấy đi đường, kiểm tra, kiểm soát, xử phạt...) thì câu chuyện ý thức trách nhiệm, ý thức tự giác, ý thức chấp hành pháp luật có ý nghĩa quyết định.
Còn nhiệm vụ sau ngày 15/9, quan điểm của thành phố cũng như thực tiễn đặt ra là không thể và không nên giãn cách mãi. Chính vì vậy thành phố mới phải quyết liệt thực hiện các biện pháp giãn cách để tranh thủ từng ngày để kiểm soát dịch theo từng khu vực. Việc nới lỏng giãn cách hay không, hay nới lỏng tới đâu thành phố sẽ căn cứ vào tình hình dịch tễ và nguy cơ của từng vùng. Mục tiêu quan trọng nhất vẫn là bảo vệ sức khỏe và an toàn tính mạng của người dân./.
