Hỗn hợp kháng thể đơn dòng tác dụng kéo dài Evusheld giúp ngăn ngừa đáng kể nguy cơ COVID-19 tiến triển nghiêm trọng hoặc gây tử vong trong thử nghiệm TACKLE pha III

Ngọc Anh

Kết quả được công bố trên tạp chí The Lancet Respiratory Medicine, chứng minh lợi ích của bộ đôi kháng thể này trong việc điều trị COVID-19 ngoại trú ở mức độ nhẹ đến trung bình

Kết quả chi tiết từ thử nghiệm điều trị ngoại trú TACKLE pha III cho thấy, so với giả dược, bộ đôi kháng thể đơn dòng Evusheld của AstraZeneca (kết hợp giữa tixagevimab và cilgavimab, trước đây là AZD7442) có tác dụng bảo vệ đáng kể về mặt thống kê và lâm sàng trong việc ngăn chặn các triệu chứng bệnh COVID-19 tiến triển nghiêm trọng hoặc tử vong do bất kỳ nguyên nhân nào. Đồng thời, việc sử dụng sớm hỗn hợp kháng thể này trong quá trình điều trị giúp đạt được các kết quả tích cực hơn.

Dữ liệu đã được xuất bản trên tạp chí The Lancet Respiratory Medicine.

TACKLE được thử nghiệm trên người lớn đang mắc COVID-19 ở mức độ nhẹ hoặc trung bình, không phải nhập viện, và có biểu hiện triệu chứng trong bảy ngày trở xuống. Trong thử nghiệm, 90% người tham gia có nguy cơ COVID-19 tiến triển nghiêm trọng do các bệnh đồng mắc hoặc tuổi tác cao.

Ông Hugh Montgomery, Giáo sư Y khoa Chăm sóc Tích cực tại Đại học College London, Vương quốc Anh và là nghiên cứu viên chính của thử nghiệm TACKLE, cho biết: “Mặc dù vắc xin đã có nhiều thành công đáng kể nhưng những đối tượng như người lớn tuổi, những người có bệnh đồng mắc và những người bị suy giảm miễn dịch vẫn có nguy mắc COVID-19 nghiêm trọng. Cần có các giải pháp bổ sung để ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và giảm gánh nặng cho hệ thống chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là với sự xuất hiện liên tục của các biến thể mới. Kết quả TACKLE cho thấy rằng một liều Evusheld tiêm bắp có thể ngăn chặn những tiến triển nghiêm trọng của COVID-19 trên những bệnh nhân này và sẽ có kết quả tốt hơn nếu được sử dụng sớm trong quá trình điều trị.”

Ông Mene Pangalos, Phó Chủ tịch điều hành, BioPharmaceuticals R&D tại AstraZeneca, cho biết: “Những kết quả được công bố trên The Lancet Respiratory Medicine đã động góp thêm dữ liệu vào những bằng chứng ủng hộ việc sử dụng bộ đôi kháng thể này cho những bệnh nhân cần thêm một lớp bảo vệ trước COVID-19. Chúng tôi đang thảo luận với các cơ quan quản lý để xúc tiến việc cấp phép sử dụng hỗn hợp kháng thể này trong chỉ định dự phòng lẫn điều trị, nhằm chống lại COVID-19 một cách toàn diện."

vaccine-1-1655363402.jpg

Bộ đôi kháng thể đơn dòng tác dụng kéo dài này đã có mặt tại Việt Nam từ tháng 3 vừa qua, cũng là một trong những nước châu Á đầu tiên. Thuốc này đã nhận được cấp phép nhập khẩu đặc biệt của Bộ Y tế. Nhiều nghiên cứu cho thấy Evusheld vẫn giữ vững khả năng bảo vệ trước tất cả các biến thể COVID-19 đã được nghiên cứu tới nay, bao gồm cả Omicron. 

Hiện hỗn hợp kháng thể này đang được sử dụng tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, và sẽ sớm có mặt ở một số bệnh viện khác nhằm tăng cường khả năng tiếp cận cho người dân. Thuốc được chỉ định bởi bác sĩ dành cho mục đích dự phòng trước phơi nhiễm COVID-19 ở những nhóm bệnh nhân không thể tiêm vắc xin hoặc đã tiêm nhưng không có đáp ứng miễn dịch đầy đủ. 
Trong thử nghiệm TACKLE, so với giả dược, một liều tiêm bắp Evusheld 600mg giảm đáng kể nguy cơ tiến triển COVID-19 nặng hoặc tử vong (do bất kỳ nguyên nhân nào) tới 50% (khoảng tin cậy 95%, 15 - 71; p = 0,010) cho đến ngày thứ 29 đối với các bệnh nhân mắc

COVID-19 từ nhẹ tới trung bình, không nhập viện, và biểu hiện triệu chứng trong khoảng thời gian bảy ngày trở xuống. Đây là tiêu chí chính của cuộc thử nghiệm.

Nhìn chung, hỗn hợp kháng thể đơn dòng tác dụng kéo dài này được dung nạp tốt trong các thử nghiệm. Các biến cố ngoại ý diễn ra ở nhóm bệnh nhân dùng giả dược nhiều hơn nhóm được tiêm Evusheld (EV), với tỷ lệ lần lượt là 36% và 29%. Biến cố ngoại ý thường gặp nhất là viêm phổi COVID-19, xảy ra ở 49 bệnh nhân (11%) trong nhóm giả dược và 26 bệnh nhân (6%) trong nhóm EV. Các biến cố ngoại ý nghiêm trọng diễn ra ở 12% bệnh nhân trong nhóm giả dược và 7% bệnh nhân trong nhóm EV. Có 6 ca tử vong do COVID-19 trong nhóm giả dược và 3 ca trong nhóm EV.

TACKLE 

TACKLE là thử nghiệm pha III, ngẫu nhiên, mù đôi, đối chứng với giả dược, đa trung tâm, với mục đích đánh giá tính an toàn và hiệu lực của một liều Evusheld 600mg tiêm bắp duy nhất so với tiêm giả dược để điều trị COVID-19 cho bệnh nhân ngoại trú mức độ nhẹ đến trung bình. Thử nghiệm được tiến hành ở 95 địa điểm ở Hoa Kỳ, Mỹ La-tinh, Châu Âu và Nhật Bản. 903 người tham gia được phân nhóm ngẫu nhiên (1:1). Trong đó, nhóm 452 người (n = 452) nhận một liều tiêm AZD7442 và nhóm 451 người (n = 451) nhận 1 liều tiêm giả dược nước muối, được thực hiện qua đường tiêm bắp, gồm hai mũi tiêm riêng biệt và tuần tự.  

Evusheld

Evusheld, trước đây có tên là AZD7442, là sự kết hợp của hai kháng thể đơn dòng tác dụng kéo dài – tixagevimab (AZD8895) và cilgavimab (AZD1061) – có nguồn gốc từ tế bào B do bệnh nhân phục hồi sau khi nhiễm virus SARS-CoV-2 hiến tặng. Được khám phá bởi Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt và được cấp phép cho AstraZeneca vào tháng 6 năm 2020, các kháng thể đơn dòng của người liên kết với các vị trí riêng biệt trên protein gai của SARS-CoV-2 và được AstraZeneca tối ưu hóa với thời gian bán hủy kéo dài và giảm việc liên kết giữa thụ thể Fc và bổ thể C1q. Thời gian bán hủy kéo dài giúp hoạt động của kháng thể này có độ bền hơn gấp ba lần so với các kháng thể truyền thống; dữ liệu từ thử nghiệm PROVENT Giai đoạn III cho thấy khả năng bảo vệ kéo dài ít nhất sáu tháng. Việc giảm liên kết thụ thể Fc nhằm mục đích giảm thiểu nguy cơ tăng cường bệnh tật phụ thuộc vào kháng thể – một hiện tượng trong đó các kháng thể đặc hiệu với virus lại thúc đẩy, thay vì ức chế, việc lây nhiễm và/hoặc tiến triển bệnh.

AstraZeneca

AstraZeneca (LSE/STO/Nasdaq: AZN) là công ty dược phẩm sinh học toàn cầu với chuyên môn trong lĩnh vực phát minh, phát triển và thương mại hóa các loại thuốc đặc trị trong ba lĩnh vực chính: Ung thư, Bệnh hiếm gặp và Dược phẩm sinh học, trong đó bao gồm Tim mạch, Thận & Chuyển hóa; và Hô hấp & Miễn dịch. Đặt trụ sở tại Cambridge, Vương quốc Anh, AstraZeneca hoạt động tại hơn 100 quốc gia và các loại thuốc tiên tiến của Công ty hiện được sử dụng bởi hàng triệu bệnh nhân trên toàn thế giới. Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập trang web www.astrazeneca.com và tài khoản Twitter @AstraZeneca.