Đứng bên ruộng niễng cao quá mặt, anh Đào Văn Toàn, trú tại xã Nghĩa An (Nam Trực, Nam Định) cho biết, củ niễng ở quê anh từ lâu đã trở thành đặc sản được thương lái khắp nơi săn lùng, thu hoạch đến đâu có người mua hết đến đó.
Mùa thu hoạch niễng bắt đầu từ cuối tháng 10 và kéo dài khoảng 1 tháng. Do niễng thường mọc chìm ở dưới nước hoặc những nơi có nhiều bùn nên người dân phải dầm mình trong nước để cắt từng củ.
Ruộng niễng hơn 10.000m2 nhà anh Toàn mỗi năm cho thu hoạch vài chục triệu đồng, gấp 2-3 lần trồng lúa.
Niễng được bán với giá 2-3.000 đồng/củ, lá cũng được thu mua để làm đồ thủ công mỹ nghệ.
“Cây niễng sau khi cắt về, cắt lá, bỏ bẹ già rồi bó thành từng bó, mỗi bó 10 củ bán buôn với giá 25.000 đồng. Lá niễng cũng được một số hộ gia đình làm nghề thủ công mỹ nghệ thu mua về làm đồ xuất khẩu. Trung bình mỗi sào niễng nhà tôi cũng thu về được 5-10 triệu đồng, gấp nhiều lần so với trồng lúa mà nhàn”, anh Toàn nói.
Vào thời điểm cuối tháng 10, đầu tháng 11 hàng năm, khắp các gian hàng online, loại củ này luôn được quan tâm nhiều nhất mặc dù có giá không hề rẻ, từ 30-45.000 đồng/ bó 10 củ.
Củ niễng có thể xào, làm nộm hoặc ăn sống.
Nhanh tay thoăn thoắt nhặt những bó niễng cho vào túi chia đơn cho khách, chị Nguyễn Hồng Minh (trú tại Phú Diễn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho hay, khoảng 1 tuần trở lại đây chị bắt đầu lấy niễng từ Nam Định lên bán, có bao nhiêu cũng bán hết. Với giá 3.000 đồng/củ, có ngày ở quê gửi lên hơn 2.000 củ chị cũng bán hết.
“Trước tôi cứ nghĩ chỉ người dân quê tôi mới biết ăn củ niễng, ai ngờ khi thử đăng bài bán hàng trên chợ mạng xem sao mà đơn đặt hàng tới tấp, bố mẹ tôi ở quê không cắt kịp mà bán”, chị Thủy cho biết.
Làm dâu Nam Định hơn 10 năm, chị Tạ Thị Kiên trú tại Thanh Xuân (Hà Nội) vẫn nhớ như in ngày đầu ra mắt nhà chồng được nếm thử món “giả rươi” được làm từ củ niễng.
“Vợ chồng tôi quen nhau ở Hà Nội, lần đầu về quê chồng, tôi thấy bà nội bưng ra rổ củ niễng trắng muốt, bóng bẩy lạ mắt cùng với nhúm vỏ quýt rồi cẩn thận thái chỉ mang xào với thì là và trứng gà, nêm chút hành hoa thơm lừng. Lần đầu tôi được thấy và được ăn thấy ngon vô cùng để rồi nghiện đến tận bây giờ”, chị Kiên kể.
Ấn tượng với củ niễng quê chồng, năm nào chị Kiên cũng phải tìm mua bằng được củ niễng về nấu khi đến mùa dù 1 bữa niễng xào có giá gấp 10 lần các loại rau củ khác.
Ngoài làm thực phẩm hàng ngày, củ niễng còn là một vị thuốc rất tốt cho sức khỏe.
Theo bác sĩ Phó Thuần Hương, củ niễng có chứa protein, lipid, carbohydrate, cholesterol xơ thực phẩm, canxi, sắt, photpho, kali, natri, đồng, magne, kẽm, selen; các vitamin A, B1, B2, B6, C, D, E, K, carotene, folacin, pantothenic acid, niacin
Y học hiện đại cho rằng, thường xuyên ăn củ niễng có thể phòng bệnh tăng huyết áp, ngăn chặn xơ vữa động mạch, đặc biệt là có hiệu quả trị liệu nhất định đối với bệnh xơ cứng gan, urê máu cao.
Theo Đông y, củ niễng vị ngọt tính mát, lấy rễ cành, hạt của nó làm thuốc, có công hiệu thanh nhiệt trừ phiền, sinh tân chỉ khát, điều tràng vị, lợi đại tiểu tiện, thông sữa thúc sữa. Các nhà khoa học Nhật Bản gần đây nghiên cứu phát hiện củ niễng có công hiệu tăng trắng, giữ ẩm, trắng da làm đẹp dung nhan.
