Sáng 28/12, phát biểu tại Hội nghị Báo chí toàn quốc, tổng kết công tác năm 2019 và triển khai nhiệm vụ của năm 2020, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng cho biết, năm 2019 bối cảnh tình hình trong nước và thế giới có những diễn biến phức tạp.
Theo Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng, công tác Quy hoạch báo chí được Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư cho ý kiến; được Thủ tướng ký phê duyệt. Đây là việc khó vì có tác động mạnh mẽ đến hoạt động của nhiều cơ quan báo chí, đến người làm báo cả nước.
Ban Tuyên giáo Trung ương cùng Phó Thủ tướng phụ trách khối quyết liệt chỉ đạo và cùng Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức các cuộc làm việc với cơ quan quản lý, cơ quan chủ quản báo chí, cơ quan báo chí để đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thực hiện; yêu cầu thực hiện nghiêm phương án sắp xếp, lộ trình đề ra, bảo đảm chất lượng, thực chất, không hình thức.
Đến nay, việc triển khai Quy hoạch đạt được một số kết quả ban đầu; nhận thức của cơ quan báo chí được nâng lên.
“Qua theo dõi, tôi thấy có lãnh đạo cơ quan báo thuộc diện chuyển thành tạp chí có nhận thức đúng đắn về quy hoạch, có bài viết phân tích sâu sắc, kỹ lưỡng về xu hướng “tạp chí hóa” báo, về “thời của tạp chí”...”, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng đánh giá.
Xử lý ‘báo hóa’ tạp chí chưa nghiêm
Sau khi nêu lên những kết quả mà báo giới đạt được trong năm 2019, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm, trong đó có những hạn chế kéo dài nhưng chậm được khắc phục như công tác quản lý nhà nước về báo chí, công tác hội còn một số bất cập, thiếu sót.
Việc xử lý tình trạng “báo hóa” tạp chí điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp chưa nghiêm, thậm chí có biểu hiện buông lỏng; chậm ban hành tiêu chí cụ thể về tạp chí, nhất là tạp chí điện tử.
Thực hiện Quy hoạch báo chí chưa đảm bảo tiến độ. Một số quy định liên quan đến hoạt động báo chí lạc hậu, không còn phù hợp, gây khó khăn cho công tác quản lý chậm được bổ sung, sửa đổi; chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe, nhiều tổ chức, cá nhân sau khi bị xử lý tiếp tục tái phạm.
Bên cạnh đó, tình trạng thông tin sai sự thật, thiếu cơ sở, suy diễn, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm của công dân vẫn tiếp diễn. Việc nêu gương người tốt, việc tốt, nhân tố mới có tiến bộ nhưng vẫn chưa tương xứng với nhiệm vụ, trách nhiệm và yêu cầu đề ra; chưa giải quyết tốt mối quan hệ giữa biểu dương và phê phán, chưa thực hiện tốt phương châm lấy “xây” là chính.
Ngoài ra, một số cơ quan báo chí chưa quan tâm đến việc quản lý văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, tuyển dụng người không đủ tiêu chuẩn làm lãnh đạo văn phòng đại diện, phóng viên thường trú dẫn đến sai phạm, một số trường hợp bị bắt, xử lý hình sự do lợi dụng hoạt động báo chí để trục lợi; cơ chế giám sát, kiểm soát “quyền lực truyền thông” đối với cơ quan báo chí, phóng viên, người làm báo chưa hiệu quả.
Tình trạng khiếu kiện nội dung thông tin ngày càng nhiều nhưng việc giải trình của các cơ quan báo chí còn hình thức, không cầu thị, thiếu thuyết phục, thậm chí còn thể hiện sự “kẻ cả”, “cửa quyền”, “khệnh khạng”, “bề trên”.
Tránh việc lợi dụng báo chí để “đấu đá nội bộ”
Cũng theo Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, năm 2020 là năm có nhiều sự kiện trọng đại đối với đất nước, do đó, các cơ quan chỉ đạo, quản lý, cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm.
Năm 2020 bắt đầu với một sự kiện kỷ niệm lớn, có ý nghĩa quan trọng đối với Đảng, dân tộc và nhân dân ta. Do đó, với vai trò là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng của Đảng, báo chí cần phải sớm bắt nhịp ngay từ đầu năm, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử mà đất nước đã đạt được dưới sự lãnh đạo của Đảng, tạo niềm tin, động lực cho toàn bộ cán bộ, đảng viên, nhân dân nỗ lực đạt nhiều kết quả cao hơn năm 2019.
Báo chí phải tăng cường các tuyến bài bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch sắc sảo và thuyết phục, đồng thời phải tỉnh táo trước những việc lợi dụng báo chí để “đấu đá nội bộ”, “cạnh tranh phe cánh”, “PR” hình ảnh mang màu sắc dân túy, mị dân.
Báo chí cần thông tin cần khách quan, toàn diện, kết hợp tốt giữa “xây” và “chống”, trong đó xác định lấy “xây” là chủ yếu, lấy “xây” để chống, qua đó tạo môi trường thông tin lành mạnh, tích cực, góp phần tổ chức thành công đại hội các cấp, tiến tới Đại hội XIII của Đảng.
Tạp chí phải trở về đúng bản chất
Đối với hoạt động báo chí, ông Thưởng cho rằng cần khẩn trương thực hiện nghiêm Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025; rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật không còn phù hợp với thực tiễn.
“Chúng ta đang ở những những ngày cuối cùng trong năm giới hạn thực hiện quy Quy hoạch báo chí đối với 24 cơ quan báo trong năm 2019.
Tôi đề nghị cần thực hiện đúng nguyên tắc đề ra: Cơ quan chủ quản nào không xây dựng, không trình được phương án sắp xếp để cấp lại giấy phép hoạt động cơ quan báo chí trực thuộc thì kiên quyết đình bản tạm thời và sau đó nếu tiếp tục không thực hiện, đề nghị cơ quan quản lý Nhà nước tước giấy phép hoạt động. Không để lừng chừng làm giảm đi hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước”, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng nhấn mạnh
Đồng thời, ông Thưởng giao nhiệm vụ cho Bộ Thông tin và Truyền thông cần tiếp tục làm việc với cơ quan chủ quản thuộc diện sắp xếp để đôn đốc, hướng dẫn đúng tiến độ, thực chất, tránh hình thức.
Lãnh đạo cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí phải quán triệt nhận thức quy hoạch để báo chí phát triển lành mạnh, đúng định hướng; khẳng định rõ đây là việc phải làm, phải triển khai, làm bây giờ đã là rất chậm.
Cán bộ, đảng viên nào chần chừ, níu kéo làm giảm tiến độ là vi phạm kỷ luật của Đảng. Chính sự lừng chừng, chưa quyết liệt, chưa thực sự vào cuộc trong giai đoạn đầu của Bộ Thông tin và Truyền thông, của cơ quan chủ quản đã góp phần tạo tâm lý ỷ lại, trông chờ của một số cơ quan báo chí thuộc diện chuyển đổi.
“Tôi yêu cầu Bộ Thông tin và Truyền thông thực hiện khẩn trương, nghiêm túc về vấn đề này”, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh.
Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng cho biết, vấn đề xây dựng quy định để phân biệt báo điện tử và tạp chí điện tử để khắc phục tình trạng "báo hóa" tạp chí đã được lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương và lãnh đạo Chính phủ đề cập nhiều lần, tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa xây dựng được, mới chỉ dừng lại ở việc đôn đốc, nhắc nhở.
“Tạp chí phải trở về với đúng bản chất, là thông tin định kỳ, chuyên sâu với các bài viết có tính học thuật, là nơi công bố có hệ thống, có chiều sâu, cung cấp, giới thiệu các kết quả nghiên cứu khoa học, tư vấn, phản biện chính sách.
Tạp chí không được thực hiện việc tổng hợp, sản xuất tin, bài thời sự, chính trị, kinh tế, xã hội; không được sản xuất, đăng phát tin tức hàng ngày, hàng giờ như các cơ quan báo chí điện tử; không được thực hiện các thể loại không phù hợp với tính chất của tạp chí như điều tra, phóng sự thời sự, nội dung thông tin có tính chất quảng cáo...
Không xây dựng được tiêu chí cụ thể về tạp chí, mục tiêu Quy hoạch sẽ không đạt được; không xây dựng được tiêu chí này, niềm tin của công chúng đối với báo chí sẽ bị giảm sút. Tôi đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông phải sớm có quy định cụ thể về nội dung này.
Các cơ quan báo chí cũng phải vào cuộc lên án mạnh mẽ phê phán tình trạng này để bảo vệ uy tín của báo chí, để gia tăng niềm tin của người dân đối với báo chí và những người làm báo chân chính”, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng lưu ý.