Chưa bao giờ hệ thống giáo dục lại gây chấn động dư luận với nhiều vụ việc lớn cùng tiêu cực về đấu thầu như trong thời gian qua. Không dừng lại ở những sai phạm, chủ đầu tư đã bị đưa ra pháp luật thì “sóng ngầm” trong lĩnh vực này vẫn tiếp tục diễn ra ở nhiều đơn vị trong công tác đấu thầu, bất chấp sai phạm để có lợi ích.
Mới đây, dấu hỏi lớn về công tác đấu thầu tiếp tục lại được đặt ra đối với phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lập Thạch tại gói thầu, thuộc dự toán “Mua sắm trang bị cho các trường Tiểu học và THCS trên địa bàn huyện Lập Thạch”. Theo Quyết định số 289/QĐ-GD&ĐT, ngày 22/12/2021, do ông Đỗ Đức Quang – Trưởng phòng ký thì giá gói thầu này trị giá 14.917.270.000 VND, sau đấu thầu giá 14.868.481.000 VND (tiết kiệm cho ngân sách được 49 triệu đồng) và Công ty Cổ phần Kinh tế Kỹ thuật (Số 8, Quận Ba Đình, Hà Nội) đã trúng thầu.
Để hạn chế nhà thầu tham dự gói thầu này, phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lập Thạch đã đưa ra tiêu chí hàng mẫu trong E-HSMT. Cụ thể tại mục C có nêu: “Tiến độ cung cấp hàng mẫu – Cam kết cung cấp đầy đủ hàng mẫu tối đa 72 giờ kể từ thời điểm có yêu cầu của bên mời thầu và chất lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật của hàng mẫu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật tại Chương V của E-HSMT”.
Tuy nhiên, theo tìm hiểu, các mặt hàng mua sắm trong gói thầu này như: Máy chiếu, màn treo tường, dây tín hiệu nối dài HDMI, ghế giáo viên, bàn máy tính… là những mặt hàng có sẵn trên thị trường và đã được tiêu chuẩn hóa. Thế nhưng không hiểu vì một lý do gì, bất chấp quy định của pháp luật, chủ đầu tư vẫn đưa ra yêu cầu này trong E-HSMT.
Theo thông tư số 09/2020/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạc và Đầu tư về việc quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu mua sắm hàng hóa đối với gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh của Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương, tại điều 5 đã có quy định rất rõ: Yêu cầu về cung cấp hàng mẫu: Đối với hàng hóa thông thường, thông dụng, sẵn có trên thị trường, đã được tiêu chuẩn hóa thì không yêu cầu nhà thầu cung cấp hàng mẫu.
Quy định rõ ràng nhưng không hiểu sao chủ đầu tư mà cụ thể là Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lập Thạch vẫn đưa tiêu chí này vào? Phải chăng đây là việc cố tình vi phạm các quy định để nhằm tạo điều kiện cho nhà thầu “sân sau” dễ dàng trúng thầu?
Một nhà thầu cho biết “Những gói thầu mua sắm các mặt hàng có sẵn trên thị trường mà chủ đầu tư đưa tiêu chí hàng mẫu vào E-HSMT thì được xem là đã biết trước nhà thầu nào sẽ trúng. Vì tông thường, số tiền bỏ ra mua hàng mẫu để chào thầu là rất lớn, nếu không trúng thầu thì hàng mẫu xem như sẽ phải bỏ đi và rủi ro sẽ rơi vào người tham gia đấu thầu. Những gói thầu còn yêu cầu hàng mẫu này được những người tham dự coi là gói kém cạnh tranh, có đấu thầu nhưng thực ra lại như ngầm của chỉ định thầu”.
STT |
Hàng Hóa |
Giá gói thầu (VND) |
Khối lượng mời thầu |
Giá thị trường (VND) |
Số tiền bị đội (VND) |
1 |
Khung treo máy chiếu treo trần |
970.000 |
131 Chiếc |
549.000 hacom.vn/gia-treo-may-chieu |
55.151.000 |
2 |
Dây tín hiệu nối dài HDMI |
950.000 |
131 sợi |
600.000 http://mayvanphongonline.com/ |
45.850.000 |
3 |
Màn chiếu treo tường |
1.980.000 |
131 cái |
1.378.000 https://mediamart.vn/ |
78.862.000 |
4 |
Ghế giáo viên chuyên dụng |
940.000 |
454 chiếc |
323.000 Nội thất Hòa Phát |
280.118.000 |
|
Tổng |
|
|
|
459.981.000 |
So sánh giá 4/16 mặt hàng mua sắm trong gói thầu thì có sự chênh giá rất lớn tại PGD&ĐT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc
Chưa dừng lại ở đó, tại gói thầu này còn có những mặt hàng có dấu hiệu nâng giá thiết bị so với thị trường. Theo khảo giá độc lập và khách quan của phóng viên thì 4/16 mặt hàng trên thị trường đã thấp hơn rất nhiều với các mặt hàng cùng thông số kỹ thuật và xuất xứ được đưa vào hồ sơ. Điểm qua 4 mặt hàng mua sắm thì con số bị đội giá đã lên đến gần 460 triệu đồng.
Để thông tin khách quan, phóng viên đã có buổi làm việc trực tiếp với ông Đỗ Đức Quang – Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo. Ông Quang ngắn gọn cho biết: “Thanh tra tỉnh đang thực hiện thanh tra các gói mua sắm, hồ sơ chuyển lên thanh tra tỉnh. Các quy trình đấu thầu thẩm định giá, tư vấn đấu thầu, tất cả mọi cái đều được công bố công khai trên mạng”.
Câu hỏi đặt ra ở đây là: Công tác từ lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu, thẩm định phê duyệt hồ sơ... có phù hợp với các quy định của pháp luật về công tác đấu thầu hay không? Dư luận đang hy vọng vào một kết quả minh bạch, công khai từ sự vào cuộc của Thanh tra tỉnh Vĩnh Phúc.
Chúng tôi tiếp tục thông tin đến bạn đọc.