Lô Lô Chải - bản làng cổ tích nơi địa đầu tổ quốc

Thảo Huyền

Làng văn hóa Lô Lô Chải nằm dưới chân núi Rồng (xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang), chỉ cách cột cờ Lũng Cú khoảng 1km. Đây là nơi sinh sống của người Mông và Lô Lô từ bao đời giờ đây từng bước được xây dựng trở thành điểm du lịch văn hóa cộng đồng nổi bật của vùng cao nguyên đá Đồng Văn.

Sở hữu địa hình gồ ghề, đường xá đi lại khó khăn, lại thêm khí hậu khắc nghiệt nên làng Lô Lô Chải dường như thu mình lại; các dân tộc thiểu số tại đây sinh sống theo phương thức tự cung tự cấp với nghề nông. 

Lạc bước vào ngôi làng cổ tích này, du khách được chiêm ngưỡng một khung cảnh tuyệt đẹp màu xanh thăm thẳm lọt thỏm giữa những triền đá tai mèo sắc nhọn.

Hà Giang nơi đặc trưng với hàng rào đá bốn bề bao quanh.

Trong 54 dân tộc anh em, với số lượng không quá đông nhưng người Lô Lô vẫn tự hào là có nền văn hóa rất nổi bật và mang dấu ấn riêng. Thôn Lô Lô Chải chính là nơi duy nhất còn lưu giữ được đầy đủ, sống động đời sống vật chất, tinh thần của người Lô Lô ở Cao nguyên đá; từ kiến trúc nhà trình tường mái lợp ngói máng; các nghề thuyền thống như thêu, làm mộc... tới các lễ hội truyền thống như: lễ cúng thần rừng, lễ mừng lúa mới, lễ mừng nhà mới và đặc biệt là các điệu múa dân gian.

Kiến trúc nhà trình tường được lưu giữ đầy đủ tại thôn Lô Lô Chải.

Đường vào Lô Lô Chải hai bên đường mọc rất nhiều hoa cúc cam tuyệt đẹp, bạn cứ nhẩn nha trên con đường này rồi nhìn về phía làng cổ tích, nhận ra ngay những mái nhà trình tường vách đất nâu nằm thấp thoáng sau hàng rào đá, ngoài hiên phơi những bắp ngô trên xà nhà, cùng những cây đào hay vạt cải xanh trước cửa vô cùng quen thuộc. Bước tới đây, du khách được dân bản mời nước chè, điếu thuốc lào hay cùng nâng những chén rượu ngô men lá nhấm nháp với nhiều món ngon Hà Giang độc đáo. Hóa ra, không chỉ có yên bình từ cảnh vật mà người dân nơi đây cũng thật thà chân chất, hồn hậu khiến bất cứ tâm hồn nào cũng hóa thơ ngây.

Cảnh vật thôn quê yên bình.

Một sáng ngủ dậy, chỉ uống tách trà, đứng nghiêng đầu tựa cửa ngắm nhìn những cụ già tư lự, vài đứa trẻ ríu rít, cùng các cô các bà nhuộm vải hay thử làm bánh cũng đủ để cảm thấy có chút gì hạnh phúc.

Tới làng Lô Lô Chải Hà Giang du khách nên ngủ lại một tối để cảm nhận được nhiều hơn không khí cuộc sống thường nhật ở bản vùng cao biên giới này.

Du khách tới làng văn hóa Lô Lô Chải có thể khoác thử những bộ váy áo cầu kỳ, sặc sỡ - sản phẩm của sự cần cù, chịu khó với đôi bàn tay khéo léo của những người phụ nữ Lô Lô. Trên đó thêu những họa tiết mắt chim, chân chim, ruộng bậc thang, tam giác mạch... Vậy là bạn đã mặc trên người một trong những bộ trang phục truyền thống độc đáo bậc nhất trên cao nguyên địa chất Toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn.

Những hàng rào với hoa cúc cam nở rộ trên nền đá xám.

Người ta đồn rằng, tới làng cổ tích Lô Lô Chải nhất định phải chọn mùa đông. Khi này, màu trời xanh lam nhẹ, mùa đông dù khắc nghiệt nhưng vẫn đủ khiến con người ta vui thú khi được ngồi quây quần xì xụp ăn lẩu thắng cố, nhấm nháp chút rượu ngô.

Còn may mắn hơn tới đây vào dịp Tết cổ truyền, bạn sẽ được trải nghiệm một đêm giao thừa đặc biệt. Vào đêm 30, người dân cùng nhau ra ngoài lấy may, nếu có gặp nhau cũng không cần hỏi thăm, cứ lặng lẽ bình yên như vậy.

Hoa Vũ